راستگویى
احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.
حدیث (1) امام صادق علیه السلام :
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِر
خداى عزوجل هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر با راستگویى، و برگرداندن امانت به نیکوکار
و یا بدکار.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح1
حدیث (2) امام صادق علیه السلام :
إِنَّ الصّادِقَ أَوَّلُ مَن یُصَدِّقُهُ اللّه عَز َّوَ جَلَّ یَعلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ و َتُصَدِّقُهُ نَفسُهُ تَعلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ؛
راستگو را نخستین کسى که تصدیق مى کند، خداى عز و جل است که مى داند او راستگوست و
نیز نفس او تصدیقش مى کند که مى داند راستگوست.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح6
حدیث (3) ابن شهر آشوب :
کانَ النَّبىّ صلی الله علیه و آله قَبْلَ الْمَبْعَثِ مَوْصُوفاً بِعِشْرِینَ خَصْلَةً مِنْ خِصَالِ الْأَنْبِیَاءِ لَوِ انْفَرَدَ وَاحِدٌ بِأَحَدِهَا لَدَلَّ عَلَى جَلَالِهِ فَکَیْفَ مَنِ اجْتَمَعَتْ فِیهِ کَانَ نَبِیّا أَمِیناً صَادِقاً حَاذِقاً أَصِیلًا نَبِیلًا مَکِیناً فَصِیحاً عَاقِلًا فَاضِلًا عَابِداً زَاهِداً سَخِیّاً کَمِیّاً قَانِعاً مُتَوَاضِعاً حَلِیماً رَحِیماً غَیُوراً صَبُوراً مُوَافِقاً مُرَافِقاً لَمْ یُخَالِطْ مُنَجِّماً وَ لَا کَاهِناً وَ لَا عَیَّافا
رسول اکرم صلی الله علیه و آله پیش از مبعوث شدن، بیست خصلت از خصلتهاى پیامبران را دارا بودند، که اگر کسى یکى از آنها را داشته باشد، دلیل عظمت اوست؛ چه رسد به کسى که همه آنها را دارا باشد، آن حضرت پیامبرى امین، راستگو، ماهر، اصیل، شریف، استوار، سخنور، عاقل، با فضیلت، عابد، زاهد، سخاوتمند، دلیر و با شهامت، قانع، متواضع، بردبار، مهربان، غیرتمند، صبور، سازگار، و نرمخو بودند و با هیچ منجّم (قائل به تأثیر ستارگان)، غیبگو و پیشگویى همنشین نبودند.
مناقب (ابن شهر آشوب) ج 1، ص 123
حدیث (4) امام على علیه السلام :
أَربَعٌ مَن أُعطیَهُنَّ فَقَد أُعطىَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ صِدقُ حَدیثٍ و َأَداءُ أَمانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطنٍ وَ حُسنُ خُلقٍ؛
چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: راستگویى،
اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 217 ، ح 4282
حدیث (5) امام على علیه السلام :
الصَّادِقُ عَلَى شَفَا مَنْجَاةٍ وَ کَرَامَةٍ وَ الْکَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَة
راستگو در آستانه نجات و بزرگوارى است و دروغگو در لبه پرتگاه و خوارى.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 117 ، خطبه 86
حدیث (6) امام صادق علیه السلام :
لَا تَغْتَرُّوا بِصَلَاتِهِمْ وَ لَا بِصِیَامِهِمْ فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَّمَا لَهِجَ بِالصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ حَتَّى لَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ وَ لَکِنِ اخْتَبِرُوهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ.
فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند که
اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى
بیازمایید.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح2
حدیث (7) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
إِذا رَأَیتَ مِن أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُهُ: اَلحَیاءُ وَ الامانَةُ و َالصِّدقُ؛
هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى و
راستگویى.
نهج الفصاحه ص 193 ، ح205
حدیث (8) امام على علیه السلام :
الْمُؤْمِنُ صَدُوقُ اللِّسَانِ بَذُولُ الْإِحْسَان
مؤمن بسیار راستگو و بسیار نیکوکار است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 89 ، ح 1521
حدیث (9) امام صادق علیه السلام :
مَن صَدُقَ لِسانُهُ زَکى عَمَلُهُ؛
هر کس راستگو باشد عملش پاکیزه مى شود و رشد مى کند.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص105، ح11
حدیث (10) امام على علیه السلام :
یَبلُغُ الصّادِقَ بِصِدقِهِ ما یَبلُغُهُ الکاذِبَ بِاحتیالِهِ؛
راستگو، با راستگویى خود به همان مى رسد که دروغگو با حیله گرى خود.
غررالحکم و دررالکلم ص 809
حدیث (11) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
الصدق طمأنینة و الکذب ریبة
راستگویى [مایه] آرامش و دروغگویى {مایه} تشویش است.
نهج الفصاحه ص 548 ، ح 1864
حدیث (12) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
اعْلَمْ أَنَّ الصِّدْقَ مُبَارَکٌ وَ الْکَذِبَ مَشْئُوم
بدان که راستگویى، پر برکت
است و دروغگویى، شوم.
تحف العقول ص 14
حدیث (13) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
عَلَیکُم بِالصِّدقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِى الجَنَّةِ وَ ایّاکُم وَ الکِذبِ فَاِنَّهُ مَعَ الفُجورِ وَ هُما فِى النّارِ ؛
شما را سفارش مى کنم به راستگویى، که راستگویى با نیکوکارى همراه است و هر دو در بهشت اند و از دروغگویى بپرهیزید که دروغگویى همراه با بدکارى است و هر دو در جهنم اند.
نهج الفصاحه ص 572 ، ح 1976
حدیث (14) امام على علیه السلام :
خَیْرُ إِخْوَانِکَ مَنْ دَعَاکَ إِلَى صِدْقِ الْمَقَالِ بِصِدْقِ مَقَالِهِ وَ نَدَبَکَ إِلَى أَفْضَلِ الْأَعْمَالِ بِحُسْنِ أَعْمَالِه؛
بهترین برادرانت (دوستانت)، کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 417 ، ح 9535
حدیث (15) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
مَنْ أُلْهِمَ الصِّدْقَ فِی کَلَامِهِ وَ الْإِنْصَافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ وَالِدَیْهِ وَ وَصَلَ رَحِمَهُ أُنْسِئَ لَهُ فِی أَجَلِهِ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فِی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُسَاءَلَتِهِ.
به هر کس، راستگویى در گفتار، انصاف در رفتار، نیکى به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر مى افتد، روزیش زیاد مى گردد، از عقلش بهره مند مى شود و هنگام سئوال [مأموران الهى] پاسخ لازم به او تلقین مى گردد.
اعلام الدین ص 265
حدیث (16) امام صادق علیه السلام :
اُنظُر مَا بَلَغَ بِهِ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلَامُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، فَالْزَمْهُ؛ فَإِن عَلِیّاً عَلَیْهِ السَّلَامُ إِنَّمَا بَلَغَ مَا بَلَغَ بِه عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَة
بنگر على علیه السلام با چه چیز آن مَقام را نزد پیامبر خدا
صلى الله علیه و آله پیدا کرد همان را پیروى کن. همانا على علیه السلام آن مقام را
نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله با راستگویى و امانتدارى بدست آورد.
کافى(دار الحدیث) ج3 ، ص 270 و 271 ، ح 1773
حدیث (17) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
لَا تَنْظُرُوا إِلَى کَثْرَةِ صَلَاتِهِمْ وَ صَوْمِهِمْ وَ کَثْرَةِ الْحَجِّ وَ الْمَعْرُوفِ وَ طَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّیْلِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ.
به زیادى نماز و روزه و حج و احسان و مناجات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویى و امانتدارى آنها توجه کنید.
عیون اخبار الرضا ج 2 ، ص 51 ، ح 197 - امالی(صدوق) ص 303
حدیث (18) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
اضْمَنُوا لِی سِتَّةً مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَضْمَنْ لَکُمُ الْجَنَّةَ اصْدُقُوا إِذَا حَدَّثْتُمْ وَ أَوْفُوا إِذَا وَعَدْتُمْ وَ أَدُّوا إِذَا اؤْتُمِنْتُمْ وَ احْفَظُوا فُرُوجَکُمْ وَ غُضُّوا أَبْصَارَکُمْ وَ کُفُّوا أَیْدِیَکُم
شش چیز را براى من ضمانت کنید
تا من بهشت را براى شما ضمانت کنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت،
پاکدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غیر حلال).
معدن الجواهر ص 53 - نهج الفصاحه ص 216 ، ح321
حدیث (19) امام صادق علیه السلام :
اَلحِلمُ سِراجُ اللّه ... وَ الْحِلْمُ یَدُورُ عَلَى خَمْسَةِ أَوْجُهٍ أَنْ یَکُونَ عَزِیزاً فَیُذَلَّ أَوْ یَکُونَ صَادِقاً فَیُتَّهَمَ أَوْ یَدْعُوَ إِلَى الْحَقِّ فَیُسْتَخَفَّ بِهِ أَوْ أَنْ یُؤْذَى بِلَا جُرْمٍ أَوْ أَنْ یَطْلُبَ بِالْحَقِّ فَیُخَالِفُوهُ فِیهِ فَإِذَا آتَیْتَ کُلًّا مِنْهَا حَقَّهُ فَقَدْ أَصَبْت
بردبارى چراغ خداست... پنج چیز است که بردبارى مى طلبد: شخص عزیز باشد و خوار شود،
راستگو باشد و نسبت ناروا داده شود، به حق دعوت کند و سبکش بشمارند، بى گناه باشد و
اذیت شود، حق طلبى کند و با او مخالفت کنند. اگر در هر پنج مورد، به حق رفتار کنى،
بردبار هستى... .
مصباح الشریعه ص 154 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 68 ، ص 422، ح61
حدیث (20) امام على علیه السلام :
وَ هُوَ خَاتَمُ النَّبِیِّینَ أَجْوَدُ النَّاسِ کَفّاً وَ أَرْحَبُ النَّاسِ صَدْراً وَ أَصْدَقُ النَّاسِ لَهْجَةً وَ أَوْفَى النَّاسِ ذِمَّةً وَ أَلْیَنُهُمْ عَرِیکَةً وَ أَکْرَمُهُمْ عِشْرَةً مَنْ رَآهُ بَدِیهَةً هَابَهُ وَ مَنْ خَالَطَهُ مَعْرِفَةً أَحَبَّهُ یَقُولُ نَاعِتُهُ لَمْ أَرَ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ مِثْلَهُ.
او که خاتم پیامبران بود، بخشنده ترین، پرحوصله ترین، راستگوترین، پایبندترین مردم به عهد و پیمان، نرمخوترین و خوش مصاحبتترین مردم بود، هر کس بدون سابقه قبلى او را مى دید، هیبتش او را مى گرفت و هر کس با او معاشرت مى نمود و او را مى شناخت دوستدارش مى شد و هر کس مى خواست او را تعریف کند، مى گفت: نظیر او را پیش از او و پس از او ندیده ام.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 16، ص 190
حدیث (21) امام على علیه السلام :
تَحَرِّى الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ
اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَبٍ؛
راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 217 ، ح 4294
حدیث (22) امام على علیه السلام :
[عَلَامَةُ الْإِیمَانِ] الْإِیمَانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُک
(نشانه) ایمان، این است که راستگویى را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویى، گرچه
به سود تو باشد، ترجیح دهى.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 556، حکمت458
حدیث (23) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحَبَّ الْکَذِبَ فِی الصَّلَاحِ وَ أَبْغَضَ الصِّدْقَ فِی الْفَسَاد
خداوند عزوجل، دروغى را که باعث صلح و آشتى شود دوست دارد و از راستى که باعث فتنه
شود بیزار است.
من لا یحضره الفقیه ج4، ص353، ح5762
حدیث (24) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصْدیقا لِلنّاسِ
اَصْدَقُهُمْ حَدیثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَکْذیبا اَکْذَبُهُمْ
حَدیثا؛
هر کس راستگوتر است سخن مردم را بیشتر باور مىکند و هر کس دروغگوتر است مردم را بیشتر دروغگو مىداند.
نهج الفصاحه ص 272 ، ح 591
حدیث (25) امام صادق علیه السلام :
أَنَّهُ قَالَ لِبَعْضِ شِیعَتِه عَلَیْکُمْ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ وَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ التَّمَسُّکِ بِمَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ فَإِنَّمَا یَغْتَبِط أَحَدُکُم إِذَا انْتَهَتْ نَفْسُهُ إِلَى هَاهُنَا وَ أَوْمَى بِیَدِهِ إِلَى حَلْقِه
امام صادق علیه السلام به بعضى از شیعیان خود فرمودند: بر شما لازم است پرهیزکارى و
تلاش و راستگویى و امانت دارى و چنگ زدن به مذهب خود، زیرا هر یک از شما به هنگام
جان دادن، غبطه او را خواهند خورد.
دعائم الاسلام ج1، ص 66 و 67
حدیث (26) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
إِن أَحبَبتُم أَن یُحِبَّکُمُ اللّه وَ رَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائتُمِنتُم و َاصدُقوا إِذا حَدَّثتُم وَ أَحسِنوا جِوارَ مَن جاوَرَکُم؛
اگر مى خواهید که خدا و
پیغمبر شما را دوست بدارند وقتى امانتى به شما سپردند رد کنید و چون سخن گویید راست
گویید و با همسایگان خود به نیکى رفتار نمایید.
نهج الفصاحه ص 264 ، ح 554
حدیث (27) امام صادق علیه السلام :
الْمَکَارِمُ عَشْرٌ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَکُونَ فِیکَ فَلْتَکُن .... صِدْقُ الْبَأْس وَ صِدْقُ اللِّسَانِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ وَ إِقْرَاءُ الضَّیْف وَ إِطْعَامُ السَّائِلِ وَ الْمُکَافَأَةُ عَلَى الصَّنَائِعِ وَ التَّذَمُّم لِلْجَارِ وَ التَّذَمُّمُ لِلصَّاحِبِ وَ رَأْسُهُنَّ الْحَیَاءُ.
مکارم ده تاست : اگر مى توانى آنها را داشته باش ... : استقامت در سختى ها،
راستگویى، امانتدارى، صله رحم، میهمان نوازى، اطعام نیازمند، جبران کردن نیکى ها،
رعایت حق و حرمت همسایه، مراعات حق و حرمت رفیق و در رأس همه، حیا.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص 55 و 56
حدیث (29) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
أَقْرَبُکُمْ مِنِّی غَداً فِی الْمَوْقِفِ أَصْدَقُکُمْ لِلْحَدِیثِ وَ آدَاکُمْ لِلْأَمَانَةِ وَ أَوْفَاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ أَحْسَنُکُمْ خُلُقاً وَ أَقْرَبُکُمْ مِنَ النَّاس
نزدیک ترین شما به من در قیامت، راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد، خوش
اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است.
تحف العقول ص 46 - امالی(طوسی) ص 229 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 72 ، ص94، ح12
حدیث (30) امام صادق علیه السلام :
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ.
خداى عزوجل هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر با راستگویى، و برگرداندن امانت به نیکوکار و یا بدکار.
کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 104، ح 1
حدیث (31) امام صادق علیه السلام :
إِنَّ الصّادِقَ أَوَّلُ مَنْ یُصَدِّقُهُ اللّه عَز َّوَ جَلَّ یَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ وَ تُصَدِّقُهُ نَفْسُهُ تَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ؛
راستگو را نخستین کسى که تصدیق مى کند، خداى عزوجل است که مى داند او راستگوست و نیز نفس او تصدیقش مى کند که مى داند راستگوست.
کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 104، ح6
حدیث (32) امام صادق علیه السلام :
الْکَلَامُ ثَلَاثَةٌ صِدْقٌ وَ کَذِبٌ وَ إِصْلَاحٌ بَیْنَ النَّاسِ قَالَ قِیلَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا الْإِصْلَاحُ بَیْنَ النَّاسِ قَالَ تَسْمَعُ مِنَ الرَّجُلِ کَلَاماً یَبْلُغُهُ فَتَخْبُثُ نَفْسُهُ فَتَلْقَاهُ فَتَقُولُ سَمِعْتُ مِنْ فُلَانٍ قَالَ فِیکَ مِنَ الْخَیْرِ کَذَا وَ کَذَا خِلَافَ مَا سَمِعْتَ مِنْهُ.
سخن سه گونه است: راست و دروغ و اصلاح میان مردم به آن حضرت عرض شد: قربانت اصلاح میان مردم چیست؟ فرمودند: از کسى سخنى درباره دیگرى مى شنوى که اگر سخن به گوش او برسد، ناراحت مى شود. پس تو آن دیگرى را مى بینى و بر خلاف آنچه شنیده اى، به او مى گویى: از فلانى شنیدم که در خوبى تو چنین و چنان مى گفت.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص 341، ح 16
حدیث (33) امام على علیه السلام :
الصَّادِقُ عَلَى شَفَا مَنْجَاةٍ وَ کَرَامَةٍ وَ الْکَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَة
راستگو در آستانه نجات و بزرگوارى است و دروغگو در لبه پرتگاه و خوارى.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 117 ، خطبه 86
حدیث (34) امام صادق علیه السلام :
لا تَغْتَرّوا بِصَلاتِهِمْ وَ لا بِصیامِهِمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَ الصَّوْمِ حَتّى لَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ ، وَلکِنِ اخْتَبِروهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَ أداءُ الأمانَةِ؛
فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید.
کافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص 104، ح2
حدیث (35) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
إِذا رَأَیْتَ مِنْ أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارْجُهُ:
اَلْحَیاءُ و َالأَمانَةُ وَ الصِّدْقُ؛
هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى و راستگویى.
نهج الفصاحه ص 193 ، ح 205
حدیث (36) امام صادق علیه السلام :
مَنْ صَدُقَ لِسانُهُ زَکى عَمَلُهُ؛
هر کس راستگو باشد عملش پاکیزه مى شود و رشد مى کند.
کافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 105، ح 11
حدیث (37) امام على علیه السلام :
یَبْلُغُ الصّادِقَ بِصِدْقِهِ ما یَبْلُغُهُ
الْکاذِبَ بِاحْتیالِهِ؛
راستگو، با راستگویى خود به همان مى رسد که دروغگو با حیله گرى خود.
غررالحکم و دررالکلم ص 809
حدیث (38) امام سجاد علیه السلام :
خَیْرُ مَفَاتِیحِ الْأُمُورِ الصِّدْقُ، وَ خَیْرُ خَوَاتِیمِهَا الْوَفَاء
بهترین شروع کارها صداقت و راستگویى و بهترین پایان آنها وفا است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر ص 93
حدیث (39) امام موسى کاظم علیه السلام :
اَداءُ الاَمانَةِ و َالصِّدْقُ یَجْلِبانِ
الرِّزْقَ، و َالْخیانَةُ و َالْکَذِبُ یَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ
النِّفاقَ؛
اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى شود.
تحف العقول ص 403
حدیث (40) امام على علیه السلام :
مَنْ تَحَرَّى الصِّدْقَ خَفَّتْ عَلَیهِ المُؤُنُ؛
هر کس صداقت و راستگویى پیشه کند، بار زندگى براى او سبک مى شود.
تحف العقول ص 91
حدیث (41) امام على علیه السلام :
مَا السَّیْفُ الصّارِمُ فى کَفِّ الشُّجاعِ
بِاَعَزَّ لَهُ مِنَ الصِّدْقِ؛
شمشیر بُرّنده در دست شجاع براى او دشمن شکن تر از راستگویى نیست.
شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید ج20، ص296، ح387
حدیث (42) امام على علیه السلام :
اَقْبَحُ الصِّدقِ ثَناءُ الرَجُلِ عَلى نَفْسِهِ؛
زشتترین راستگویى، تعریف انسان از خودش مىباشد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 466 ، ح 10729
حدیث (43) امام على علیه السلام :
اِذا اَحَبَّ اللّهُ عَبْدا اَلْهَمَهُ الصِّدْقَ؛
هرگاه خداوند بندهاى را دوست بدارد، راستگویى را
به او الهام مىنماید.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 217 ، ح 4292
حدیث (44) امام على علیه السلام :
یَکْتَسِبُ الصَّادِقُ بِصِدْقِهِ ثَلَاثاً حُسْنَ الثِّقَةِ بِهِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُ وَ الْمَهَابَةَ عَنْه
راستگو با راستگویى خود، سه چیز را به دست مىآورد: اعتماد، محبت و شکوه (در دلها).
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 219 ، ح 4358
حدیث (45) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
لَا تَنْظُرُوا إِلَى کَثْرَةِ صَلَاتِهِمْ وَ صَوْمِهِمْ وَ کَثْرَةِ الْحَجِّ وَ الْمَعْرُوفِ وَ طَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّیْلِ وَ لَکِنِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ.
به زیادى نماز و روزه و حج و نیکى و وِرد و ذکر شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویى و امانتدارى آنان توجه نمایید.
عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ، ص 51 ، ح 197
حدیث (46) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
ثَلَاثٌ یَقْبُحُ فِیهِنَّ الصِّدْقُ النَّمِیمَةُ وَ إِخْبَارُکَ الرَّجُلَ عَنْ أَهْلِهِ بِمَا یَکْرَهُ وَ تَکْذِیبُکَ الرَّجُلَ عَنِ الْخَیْر
در سه چیز راستگویى زشت است: سخنچینى، خبر ناخوشایند دادن به مردى درباره زن و فرزندش و تکذیب کردن خبر کسى.
تحف العقول ص 9
حدیث (47) رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
عَلَیْکُمْ بِالصِّدْقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ
هُما فِى الْجَنَّةِ وَ اِیّاکُمْ و َالْکِذْبَ فَاِنَّهُ مَعَ
الْفُجورِ وَ هُما فِى النّارِ؛
شما را سفارش مى کنم به راستگویى، که راستگویى با نیکى همراه است و هر دو در بهشت اند و از دروغگویى بپرهیزید که دروغگویى همراه با بدکارى است و هر دو در جهنم اند.
نهج الفصاحه ص 572 ، ح 197
