در قرآن مجید و کلام معصومین (ع) کلیه اعمالى که گناه محسوب مىشود، بیان گردیده است ، منتهی کبیره بودن گناه، پیرو ملاک هایی است.
در کتاب
تحریر الوسیله امام
خمینى قدس سره پیرامون معیار گناهان کبیره ، چنین آمده است
:
1- گناهانى که در
مورد آنها در قرآن یا روایات اسلامى وعده ى آتش دوزخ ، داده
شده باشد.
2- از طرف شرع ، به
شدت ، از آن نهى شده است .
3- دلایلی وجود دارد
که معلوم می شود آن
گناه ، بزرگتر از بعضى از گناهان کبیره است .
4- عقل ، حکم کند که
فلان
گناه، کبیره است .
5- در ذهن مسلمینِ
پاى بند به دستورات الهى ، چنین تثبیت
شده که فلان گناه ،
از گناهان بزرگ است .
6- از طرف پیامبر
(صلّى اللّه علیه و آله)
یا امامان (علیهم السلام) در خصوص گناهى تصریح شده که از گناهان
کبیره است .
(برخی از فقها
تعزیر را نشانه کبیره بودن گناه می دانند که در این صورت استمنا نیز از گناهان
کبیره محسوب خواهد شد ، زیرا در روایتی آمده است که علی (ع)، با زدن روی دست، شخص
مستمنی را تعزیر فرمودند.)
البته گناهان کبیره
نیز همه در یک سطح نیستند. بعضى بدون توبه بخشیده نمىشوند، مانند «شرک» و «قتل
نفس» و برخى بدون توبه و تحت شرایطی و در اثر انجام کارهای نیک ممکن است مشمول
مغفرت گردند.
