مقدمه
وَ أَنکِحُواْ الْأَیَامَى مِنکمُْ وَ الصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکمُْ وَ إِمَائکُمْ إِن یَکُونُواْ فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ(نور.32)
مردان و زنان بى همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بىنیاز مىسازد خداوند گشایشدهنده و آگاه است!
در تفسیر نمونه ذیل آیه شریفه می خوانیم:
تعبیر "انکحوا" (آنها را همسر دهید) با اینکه ازدواج یک امر اختیارى و بسته به میل طرفین است، مفهومش این است که مقدمات ازدواج آنها را فراهم سازید، از طریق کمکهاى مالى در صورت نیاز، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به مساله ازدواج، و بالآخره پا در میانى براى حل مشکلاتى که معمولا در این موارد بدون وساطت دیگران انجام پذیر نیست، خلاصه مفهوم آیه به قدرى وسیع است که هر گونه قدمى و سخنى و درمى در این راه را شامل مىشود.بدون شک اصل تعاون اسلامى ایجاب مىکند که مسلمانان در همه زمینهها به یکدیگر کمک کنند ولى تصریح به این امر در مورد ازدواج دلیل بر اهمیت ویژه آن است.
اهمیت این مساله تا به آن پایه است که در حدیثى از امیر مؤمنان على (ع) مىخوانیم:
افضل الشفاعات ان تشفع بین اثنین فى نکاح حتى یجمع اللَّه بینهما:
"بهترین شفاعت آن است که میان دو نفر براى امر ازدواج میانجیگرى کنى، تا این امر به سامان برسد"!(1)
در حدیث دیگرى از امام کاظم موسى بن جعفر (ع) مىخوانیم:
ثلاثة یستظلون بظل عرش اللَّه یوم القیامة، یوم لا ظل الا ظله، رجل زوج اخاه المسلم او اخدمه، او کتم له سرا
"سه طایفهاند که در روز قیامت در سایه عرش خدا قرار دارند، روزى که سایهاى جز سایه او نیست: کسى که وسائل تزویج برادر مسلمانش را فراهم سازد، و کسى که به هنگام نیاز به خدمت، خدمت کنندهاى براى او فراهم کند و کسى که اسرار برادر مسلمانش را پنهان دارد"!(2)
و بالآخره در حدیثى از پیامبر (ص) مىخوانیم: "هر گامى انسان در این راه بر دارد و هر کلمهاى بگوید، ثواب یک سال عبادت در نامه عمل او مىنویسند".
(کان له بکل خطوة خطاها، او بکل کلمة تکلم بها فى ذلک، عمل سنة قیام لیلها و صیام نهارها).(3)
و از آنجا که یک عذر تقریبا عمومى و بهانه همگانى براى فرار از زیر بار ازدواج و تشکیل خانواده مساله فقر و نداشتن امکانات مالى است قرآن به پاسخ آن پرداخته مىفرماید: از فقر و تنگدستى آنها نگران نباشید و در ازدواجشان بکوشید چرا که "اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنها را از فضل خود بى نیاز مىسازد" (إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ).
و خداوند قادر بر چنین کارى هست، چرا که "خداوند واسع و علیم است" (وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ).
قدرتش آن چنان وسیع است که پهنه عالم هستى را فرا مىگیرد، و علم او چنان گسترده است که از نیات همه کس مخصوصا آنها که به نیت حفظ عفت و پاکدامنى اقدام به ازدواج مىکنند آگاه است، و همه را مشمول فضل و کرم خود قرار خواهد داد.
ازدواج یکى از راههایى است که پاکى و سلامت جامعه را تأمین مىکند.لذا وظیفه دینی وانسانی هر فردی است که در این امر خطیر شرکت کند.
1. وسائل الشیعه جلد 14 صفحه 27 (باب 12 از ابواب مقدمات نکاح).
2. وسائل الشیعه جلد 14 صفحه 27 (باب 12 از ابواب مقدمات نکاح).
3. مدرک سابق
