گرفتن وضو قبل از خواب با وجودی که خواب وضو را باطل میکند،چه فایده ای دارد؟ وضو در واقع شستن صورت و دست ها و مسح کردن سر و پاهاست که حتما باید قبل از نماز خواندن با آدابی که برای آن ذکر شده است به جا آورده شد ولی وضو گرفتن در مواردی مستحب است و ثواب فراوانی نیز دارد. مثل وضو قبل از خواب. فواید گرفتن وضو قبل از خواب را با هم ببینیم.
فواید گرفتن وضو قبل از خواب
در خواب در صورتیکه گوشها و چشم ها نبینند و نشنوند وضو باطل می شود
وضو گرفتن قبل از خواب چه فایدهای دارد؟
پرسش: در دین اسلام آمده مستحب است فرد مسلمان قبل از خواب با وضو باشد تا بستر او حکم معبد را داشته باشد، در حالیکه در رسالهی احکام آمده است که خواب وضو را باطل میکند. آیا با وضو رفتن به بستر با مبطل وضو بودن خواب تناقض ندارد؟!
پاسخ
اگرچه خواب در ظاهر وضو را باطل میکند و دیگر نمیتوان با آن نماز خواند و …، اما آثار معنوی باطنی آن همچنان ادامه خواهد یافت؛ زیرا خواب از ضروریات طبیعت انسان است و هر آنچه انسان در زمان هوشیاری و قدرت بدان اقدام میکند، هنگام ناهشیاری و ناتوانی نیز پاداش آن لحاظ خواهد شد؛ از اینرو است که در مورد شخص روزهدار در ماه رمضان میفرماید: «… نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَه»؛[۱]
خواب روزهدار عبادت است، در حالی روزهدار هنگام خواب کاری در ارتباط با روزه انجام نمیدهد، اما از آنجا که شخص روزهدار در حال بیداری به عبادت مشغول است و دستورات الهی را اطاعت میکند، آن حالت در زمان خواب نیز برایش محاسبه میشود.
یا بیماری که نمیتواند عباداتی را که در دوران سلامت بدن انجام میداد به جا آورد، خداوند پاداش زمان صحت را برای او لحاظ میکند: «عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(ع): عَنِ النَّبِیِّ(ص) فِی حَدِیثٍ قَالَ: إِذَا مَرِضَ الْمُؤْمِنُ، وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَکاً یَکْتُبُ لَهُ فِی سُقْمِهِ مَا کَانَ یَعْمَلُ مِنَ الْخَیْرِ فِی صِحَّتِهِ حَتَّى یَرْفَعَهُ اللَّهُ وَ یَقْبِضَه»؛[۲] امام باقر(ع) میفرماید: انسان با ایمان، وقتی به بیماری دچار میشود، خداوند فرشتهای را بر او میگمارد تا هرآنچه را که در حال صحت و سلامتی انجام میداد، در حال بیماری نیز برایش محاسبه کند تا هنگامی که از دنیا برود.
روایاتی درباره فواید گرفتن وضو قبل از خواب
یا در روایت دیگر از امام کاظم(ع) آمده است: «إِذَا مَرِضَ الْمُؤْمِنُ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ… إِلَى صَاحِبِ الْیَمِینِ أَنِ اکْتُبْ لِعَبْدِی مَا کُنْتَ تَکْتُبُهُ فِی صِحَّتِهِ مِنَ الْحَسَنَاتِ»؛[۳] مؤمن وقتی بیمار میشود خداوند به فرشته سمت راستش دستور میدهد، همانطور که در زمان سلامت برایش حسنات را مینوشتی در زمان بیماری او نیز همان خوبیها را برایش محاسبه کن. بنابر این، چون با وضو بودن ملازم طهارت روحی و معنوی است، انسان مؤمن قبل از خوا ب این طهارت را همراه دارد و با این طهارت روحی به بستر میرود و حتی اگر وضویش در ظاهر، باطل شود اما پاداش با وضو بودن برای او همچنان نگاشته خواهد شد.
مراحل وضو گرفتن
برای وضوگرفتن باید مراحل زیر را به ترتیب طی کرد:
نیت وضو
روش صحیح وضو گرفتن این است که، برای وضو هم اول باید نیت کرد؛ یعنی قصد وضو گرفتن را برای انجام فرمان خدا و تقرب به خدا داشته باشیم.
شستن صورت برای وضو
سپس، با دست راست مقداری آب به بالای صورت میریزیم و از جایی که مو روییده است تا انتهای چانه و گردی صورت را میشوییم.
شستن دست راست در وضو
بعد با دست چپ به بالای آرنج دست راست آب میریزیم و باز از بالا به پایین و نه برعکس، تا سر انگشتان میشوییم.
توجه: آقایان بهتر است آب را از پشت آرنج بریزند و خانمها از جلو.
شستن دست چپ در وضو
سپس با دست راست از بالای آرنج دست چپ، آب میریزیم و باز از بالا به پایین و نه برعکس، تا سر انگشتان می شوییم.
نکته: برای صحیح وضو گرفتن شستن صورت و دستها باید از بالا به پایین انجام شود؛ یعنی هنگام شستن صورت آب را از بالای صورت میریزیم و از بالا به پایین دست میکشیم و نه از پایین به بالا. چرا که موجب باطل شدن وضو میشود. هنگام شستن دستها هم آب را از کمی بالاتر از آرنج میریزیم و دست میکشیم.
کشیدن مسح سر
بعد با تری موجود در دست راست، مسح سر میکشیم؛ یعنی انگشتان دستمان را میگذاریم بالای سر و کمی پایین میکشیم.
نکته: برای وضو گرفتن صحیح لازم نیست مسح سر بر پوست سر کشیده شود و اگر بر قسمت انتهایی موها هم کشیده شود، درست است؛ اما اگر مو به قدری بلند است که بر صورت ریخته میشود یا موی قسمتی از سر در قسمت دیگر سر قرار میگیرد؛ مثل اکثر خانمها، باید برای مسح سر فرق باز کند و مسح را بر آن قسمت بکشد.
طریقه صحیح وضو گرفتن
کشیدن مسح پای راست
بعد مسح پا را انجام میدهیم. به این شکل که دست راستمان را که هنوز تر است، از سر یکی از انگشتان پا تا مفصل پا میکشیم.
کشیدن مسح پای چپ
بعد همین کار را با دست چپ، برای پای چپ انجام می دهیم.
نکته: هنگام مسح سر و پا، مواضع مسح باید خشک باشند، ولی اگر رطوبتشان به قدری باشد که رطوبت دست بر آن غلبه کند، اشکال ندارد.
نکته: هنگام مسح نباید چیزی بین دست و موضع مسح فاصله باشد، مثل جوراب؛ هرچند نازک باشد.
[۱]. شیخ صدوق، امالی، ص ۹۳، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش. [۲]. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، الفصول المهمه فی أصول الأئمه(تکمله الوسائل)، محقق، مصحح، القائینى، محمد بن محمد الحسین، ج ۳، ص ۲۹۲، قم، موسسه معارف اسلامى امام رضا علیه السلام، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ۱۳۷۶ش. [۳]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۳، ص ۱۱۴، تهران، دار الکتب الالامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
اسلام کوئست _ باشگاه خبرنگاران جوان