ثواب نماز جماعت و پاک شدن عقوبت گناهان
1067. آیا ثواب نماز جماعت باعث پاک شدن عقوبت گناهان مى شود؟
ج. در آن چه مربوط به حق النّاس و یا هر چه انسان مأمور به تدارک است، نیست و در غیر آن بى اثر نیست.
حکم نماز خواندن با جماعت با سرعت
1068. آیا نماز به صورت جماعت با سرعت و بدون مستحبات بهتر است یا به صورت فرادا با مستحبات؟
ج. در صورت خواندن با جماعت بهتر است.
فضیلت نماز جماعت یا ادامه عزادارى
1069. آیا نماز جماعت اوّل وقت مهم تر است یا ادامه عزادارى امام حسین ـ علیه السّلام ـ ؟
ج. جمع آن دو ممکن است.
جمع بین دو فضیلت نماز جماعت و نماز اوّل وقت
1070. اگر نماز جماعت پس از
زمان فضیلت اوّل وقت برپا شود، چگونه مى توان بین دو فضیلت نماز جماعت و
نماز اوّل وقت جمع نمود؟ ترجیح با کدام است؟
ج. در اوّل وقت، نماز فرادا
بخواند و بعد به جماعت آن را اعاده کند و اگر نخواست دو نماز بخواند،
احتیاط در این امر مستحبّى، در تقدیم نماز اوّل وقت است.
جواز عدول به نافله در نماز استیجارى براى درک جماعت
1071. آیا در نماز استیجارى مى توان براى رسیدن به جماعت، به نافله عدول کرد؟
ج. جایز است.
عقوبت ترک جماعت
1072. چون نماز جماعت واجب
نیست و با توجّه به این که جماعت در دسترس است، اگر در نماز جماعت شرکت
نکنیم، در محضر خداوند متعال مؤاخذه مى شویم؟
ج. استحباب شرکت در جماعت، مؤکّد است؛ به طورى که بین مستحبّات کم نظیر یا بى نظیر است و ترک آن به عنوان اوّلى مؤاخذه ندارد.
انتخاب بین نماز فرادا با حضور قلب یا جماعت بدون حضور قلب
1073. اگر کسى احساس کند که در نماز فرادا داراى حضور قلب بیشترى است و در نماز جماعت به عللى کسل مى شود، کدام را انتخاب کند؟
ج. دومى را انتخاب کند.
صحّت حدیثى که ترک کنندگان نماز جماعت را یهودى معرفى مى کند
1074. گویا از حضرت رسول اکرم ـ صلّى اللّه علیه وآله وسلّم
ـ روایت شده که فرموده اند: کسانى که به جماعت حاضر نمى شوند و فُرادا
نماز مى خوانند، یهودى هستند با آنان معاشرت نکنید. آیا این حدیث صحیح است
یا نه؟
ج. باید شرایط خارجى صدور روایت ملاحظه شود.
اشتغال به کارهاى ادارى و عدم حضور در نماز جماعت
1075. در بعضى اماکن ادارى،
هنگام برپایى نماز جماعت که در وقت ادارى است، تعدادى از افراد به خاطر
شرایط کارى در نماز جماعت شرکت نمى کنند ـ با آن که انجام دادن آن کارها
بعد از وقت ادارى یا در روز بعد ممکن است ـ آیا عمل آن ها سبک شمردن نماز
محسوب مى شود؟
ج. موارد آن مختلف است.
بهترین محل براى نماز جماعت
1076. بهترین مکان ها جهت نماز جماعت چه مکان هایى است؟
ج. به ترتیب: 1) مسجد
الحرام؛ 2) مسجد النّبى؛ 3) مسجد کوفه؛ 4) مسجد سهله؛ 5) مسجد خیف؛ 6) مسجد
غدیر؛ 7) مسجد بیت المقدس؛ 8) مسجد براثا؛ 9) مسجد قبا؛ 10) مسجد جامع هر
شهر؛ 11) مسجد قبیله؛ 12) مسجد بازار و نیز مشاهد مشرفه انبیا و اوصیاى
آنان و ائمه ـ علیهم السّلام ـ .
تداخل بین نماز جماعت و جلسه ى قرآن
1077. اگر بین نماز جماعت و جلسه ى قرآن تداخل پیش بیاید، کدام یک مقدّم است؟
ج. نماز جماعت مقدّم است.
شرایط امام جماعت
شرایط و چگونگى عدالت امام جماعت و نحوه احراز آن
1078. شرایط امام جماعت چیست و منظور از عدالت امام جماعت چیست؟
ج. امام جماعت باید شیعه
دوازده امامى، عاقل، عادل و حلال زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و
بنابر احتیاط بالغ بوده و اگر مأموم او مرد است، امام نیز باید مرد باشد و
عدالت معتبر در امام جماعت عبارت است از حسن ظاهر یعنى دورى جستن از
گناهان کبیره، به طورى که ظاهر احوال شخص به طور ظنّى دلالت کند که او بناى
بر ترک گناه دارد، نه آن که اتفاقا چند روزى گناه را ترک کرده باشد و
مأموم باید این حسن ظاهر را احراز کند، و اصرار بر گناهان صغیره، به منزله
گناه کبیره است.
اعمال منافى مروّت
1079. آیا اعمالى که با مروّت منافات دارد، مضرّ به عدالت امام است؟
ج. خیر مضرّ نیست؛ مگر به حدّى که منافى با کاشفیّت ظنّیه بر بناى بر ترک گناه باشد.
پخش موسیقى در مسجد
1080. امام جماعتى که از
مسجدش صداى نوار موسیقى مطرب و غیرمطرب پخش مى شود و او اهمّیتى نمى دهد و
یا احیانا در آن مجلس شرکت مى کند، آیا از عدالت ساقط مى شود؟
ج. با عدم محمل صحّت، عدالت او مشکل دارد.
خصوصیاتى که باعث رجحان در امام جماعت مى شود
1081. چه خصوصیاتى باعث مى شود که شخصى براى امام جماعت بودن بر افراد شبیه خود رجحان داشته باشد؟
ج. صاحب مسجد و امامى که
براى امامت آن مسجد معیّن شده، و صاحب منزل یا مستأجر آن در صورت واجد
شرایط بودن از دیگران در امامت براى جماعت مقدم هستند و مستحب است کسى را
که فقیه تر یا قرائتش از دیگران بهتر یا بزرگ تر یا هاشمى است، امام جماعت
قرار دهند.
مراد از گناهان کبیره
1082. منظور از گناهان کبیره که امام جماعت باید تارک آن ها باشد چیست؟
ج. هر گناهى است که در قرآن
بر آن وعده به آتش یا عذاب داده شده باشد یا در عبارتى کبیره بودن آن
تصریح شده باشد یا از گناهى که کبیره بودن آن ثابت است، اعظم یا مساوى
شمرده شده باشد.
منظور از اصرار بر گناهان صغیره
1083. منظور از اصرار بر گناه صغیره که به عدالت ضرر مى رساند، چیست؟
ج. هر گناه غیر از گناه
کبیره (که تعریف آن گذشته) صغیره است و انجام دادن آن براى بار دوّم (بدون
این که پس از بار اوّل توبه واقع شود) اصرار است.
مطالبه پول در قبال نماز جماعت
1084. در صورتى که امام
جمعه و یا امام جماعت نسبت به دنیا حریص باشد و در قبال خواندن نماز جماعت و
جمعه و یا سخنرانى از مردم پول مطالبه نماید، آیا مى شود در نماز به او اقتدا کرد؟
ج. آن چه مرقوم شد مضرّ به عدالت نیست؛ مگر در این راه مرتکب کبیره شود یا بر صغیره اصرار ورزد.
معاشرت با افراد فاسق
1085. آیا جایز است به کسى
که با حضورش در بین افرادى که فاسق هستند باعث تقویت آن ها است اقتدا کرد؟
ناگفته نماند که حضورش نه به خاطر هدایت و ارشاد باشد، بلکه قصد به هم نزدن
دوستى و یا جبران خوبى هاى آن ها در حقّش باشد؟
ج. موارد مختلف است و با امکان حمل فعل مسلم بر صحیح، حمل بر فساد نباید کرد.
دروغ گفتن یا نوشتن
1086. اگر کسى آشکارا دروغ
بگوید و یا بنویسد و یا باعث دروغ دیگران باشد و براى شخص و اشخاص موارد
فوق واضح باشد، آیا اقتداى به او جایز است یا خیر؟
ج. عادل، دروغ حرام نمى
گوید، مگر ضرورت لازم المراعات باشد که رهایى از حرام یا انجام واجب متوقف
بر آن باشد و در هر صورت با امکان، باید حمل بر صحّت شود که شاید دروغ
مصلحت آمیز بوده است.
ریش تراش بودن امام جماعت از روى جهل به مسأله
1087. حکم نماز جماعتى که به امامت جماعت فرد ریش تراش ـ از روى جهل به مسأله ـ برگزار شده است، چیست؟
ج. جماعت باطل است و احتیاطا باید آن نماز را قضا کنند.
توبه از گناه کبیره
1088. شخصى مرتکب گناهى که
مستوجب حدّ شرعى است شده است؛ ولى چون فقط خودش مى داند و توبه کرده و حکم
به عدالت او هم مى شود، آیا مى تواند امام جماعت بشود؟ کراهت چه طور؟
ج. مانعى ندارد و امام جماعت شدن فردى که حدّ شرعى بر او جارى شده است، مکروه است نه آن چه در سؤال ذکر گردیده است.
امامت جماعت دانشجو
1089. آیا دانشجوى دانشگاه مختلط که مقیّد به آداب و اصول اسلامى است، مى تواند در نمازخانه دانشکده امام جماعت بشود؟
ج. شرایط امام جماعت در رساله مذکور است.
شخصى که نمى دانسته عمل امام جماعت او را از عدالت خارج مى کند
1090. شخصى مى دانسته که عدالت از شرایط امام جماعت است. او عملى را از امام جماعت مى دیده که در حقیقت ساقط کننده ى عدالت بوده، ولى او نمى دانسته و به آن امام اقتدا مى کرده است، بعدا مى فهمد عمل مذکور امام را از عدالت خارج مى کند. تکلیف نمازهایى که به این صورت به جماعت خوانده است، چیست؟
ج. اگر ندانستن او به جهل به مسأله بر مى گردد، احتیاطا اعاده کند.
امام جماعتى که از طرف سازمان تبلیغات یا امور مساجد فرستاده مى شود
1091. آیا پشت سر امام جماعتى که از طرف سازمان تبلیغات اسلامى یا سازمان امور مساجد فرستاده مى شوند، مى توان نماز خواند؟
ج. اگر عادل و واجد شرایط باشد، جایز است.
امامت کسى که خود را واجد شرایط نمى داند
1092. آیا کسى که خود را
واجد شرایط امامت جماعت نمى داند، ولى دیگران به او این اعتماد را دارند و
او نیز مى داند که اگر نپذیرد، نماز جماعت منعقد نخواهد شد، مى تواند به
عنوان امام جلو بایستد و دیگران به او اقتدا کنند؟
ج. لازم نیست امام جماعت، خودش را عادل بداند.
پرداخت وجه به امام جماعت در اداره ها
1093. آیا پرداخت وجه به امام جماعت که در نمازخانه ى ادارات، نماز مى خواند از طرف اداره صحیح است؟
ج. اگر اخذ اجرت صدق ننماید، مانعى ندارد وگر نه جایز نیست، بنابر احوط.
اجرتى که ادارات به ائمه ى جماعات مى دهند
1094. اجرتى که بعضى از
ادارت دولتى به بعضى از روحانیونى که در آن جا اقامه ى نماز مى کنند و یا
مسأله مى گویند، مى دهند چه حکمى دارد؟ اگر این فرد روحانى قصد گرفتن اجرت
داشته باشد، آیا نمازهایى که به جماعت خوانده شده صحیح است؟
ج. اگر براى کارهاى غیر
واجب باشد و یا به عنوان اجرت بر کار واجب نباشد، اشکال ندارد ولى در هر
حال عمل، صحیح واقع مى شود، هر چند عبادى باشد.
سهم امام و پول هایى که امام جماعت بابت امر خاصّى دریافت کرده است
1095. امام جماعتى از مردم و
مأمومین، مقدارى پول و قدرى سهم مبارک امام ـ علیه السّلام ـ جهت ساختن
مسجد گرفته؛ ولى در این مورد اقدامى نکرده است. به همین دلیل صاحبان پول،
پول خود را طلب مى کنند؛ امّا او مى گوید شما حق مطالبه ندارید، چون من
وکیل شرع هستم و خودم مى دانم چه کنم. آیا این مسأله به عدالت او ضرر مى
رساند یا نه و آیا مى توان پشت سر این فرد نماز خواند؟
ج. تا جایى که حمل بر صحت ممکن باشد، مضرّ به عدالت نیست.
کسب اجازه از مجتهد جهت امامت جماعت
1096. آیا براى امام جماعت شدن نیاز به کسب اجازه از مجتهد است، یا همان توجّه و اعتماد مردم کافى است؟
ج. همان که مردم او را عادل بدانند، کافى است.
دفتر ازدواج داشتن امام جماعت
1097. آیا صاحب دفتر ازدواج بودن، به عدالت امام جماعت خدشه وارد مى کند؟
ج. اگر شرایط ذکر شده جهت امامت جماعت را دارا باشد، مسأله مذکور منافاتى با امامت او نخواهد داشت.
امام جماعتى که قاضى است، ولى به درجه ى اجتهاد نرسیده
1098. آیا نماز خواندن پشت سر امام جماعتى که شغل قضاوت دارد، ولى مجتهد نیست، صحیح است؟
ج. شرایط امام جماعت در رساله ذکر شده است که در صورت احراز آن، اقتداى به او جایز است.
مشاهده ى غیبت از امام جماعت
1099. اگر امام جماعت را چندین مرتبه در حال غیبت کردن ببینم، آیا از عدالت خارج مى شود؟
ج. اگر امکان حمل بر صحّت ندارد، از عدالت خارج مى شود.
امام جماعتى که امر به معروف و نهى ازمنکر نمى کند
1100. آیا اقتدا به امام جماعتى که قادر بر امر به معروف و نهى ازمنکر است، ولى این کار را نمى کند، جایز است؟
ج. اگر با وجود تمام شرایط وجوب، آن را ترک مى کند از عدالت ساقط مى شود و علم به این مطلب لازم است.
عدالت امام جماعتى که قوانین رانندگى را رعایت نمى کند
1101. امام جماعتى که با اتومبیل رفت و آمد مى کند و بعضى از قوانین راهنمایى و رانندگى را رعایت نمى کند، عادل مى باشد یا خیر؟
ج. اگر عناوین ثانوى دیگر که ضرر به عدالت مى زند، در میان نباشد، مضرّ به عدالت نیست.
شرکت در مجلس موسیقى
1102. اگر امام جماعتى در مجلسى شرکت مى کند که در آن مجلس صداى موسیقى مطرب و غیر مطرب پخش مى شود و او اهمیتى نمى دهد؛ از عدالت ساقط مى شود؟
ج. اگر امکان حمل به صحّت ندارد، بله ساقط مى شود.
دروغ گفتن امام به صورت شوخى
1103. اگر امام جماعتى به صورت شوخى گاهى دروغ بگوید، آیا از عدالت خارج شده است؟
ج. خیر، خارج نمى شود.
امام جماعت شدن شخصى که کافر بوده و بعدا مسلمان مى شود
1104. پدر و مادر شخصى کافر بوده و خودش نیز تا سال ها کافر بوده و سپس توبه کرده و مسلمان مى شود. آیا چنین شخصى مى تواند عادل و در نتیجه امام جماعت بشود؟
ج. بله، امکان دارد.
اعتقاد به تحریف دعاهاى مفاتیح الجنان
1105. اگر امام جماعتى عقیده داشته باشد که برخى از دعاهاى مفاتیح الجنان تحریف شده است، عادل مى باشد یا خیر؟
ج. مضرّ به عدالت نیست.
امامت شخص وسواسى
1106. اگر شخصى وسواسى باشد ـ مثلاً کلمه اى را چند بار تکرار مى کند ـ ، مى تواند امام جماعت باشد؟
ج. تا به حدّ بطلان نمازش نباشد، اقتداى به او جایز است.
امامت شخص بى گناهى که بنابر حکم دادگاه بر او حدّ جارى شده است
1107. شخصى در دادگاه محکوم
شده و حدّ شرعى بر او جارى شده است در حالى که خود او مى داند بى گناه
بوده. آیا این فرد مى تواند امامت جماعت افرادى که او را مى شناسند یا نمى
شناسند را، بر عهده بگیرد؟
ج. بله، مانعى ندارد.
امامت شخص مخالف انقلاب
1108. اشخاصى که مخالف انقلاب یا نظام جمهورى اسلامى و یا مخالف ولایت فقیه هستند، آیا اقتدا به آن ها جایز است یا خیر؟
ج. اگر عادل باشند، اقتدا به آن ها مانعى ندارد.
اقتدا به استادى که سر کلاس حاضر نمى شود
1109. اگر استاد دانشگاه سر کلاس هاى خود حاضر نشود، آیا مى شود به او اقتدا کرد؟
ج. اگر آن تدریس بر او واجب شرعى باشد و بدون عذر آن را ترک مى کند، عدم حضور او مُخلّ به عدالت مى شود.
اقتداى ظاهرى به امامِ فاقد شرایط
1110. آیا اقتدا به صورت ظاهرى و صورى به امام جماعتى که فاقد شرایط مى باشد، جایز است؟
ج. صحیح نیست و اگر فقط صورتا اقتدا کند، کار حرامى نکرده است، مگر آن که سبب انتزاع ترویج باطل شود.
اقتدا به امام جماعت فاسق و اعاده نمازهاى خوانده شده
1111. آیا اقتدا به امام جماعت فاسق جایز است؟ آیا نمازهایى که خوانده شده بایستى اعاده شود؟
ج. اقتدا به امام جماعت
فاسق جایز نیست و اگر بعد از نماز بفهمد که امام جماعت عادل نبوده، نمازش
صحیح است. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله ى 1142 و 1170 و 1171 رساله رجوع
شود.)
انتشار بى عدالتى یک امام جماعتى در بین مردم
1112. اگر عده اى امام جمعه یا جماعت را عادل ندانند، مى توانند بى عدالتى او را در بین مردم منتشر کنند؟
ج. خیر، نمى توانند؛ مگر این که آن شخص سبب اضلال و گمراهى دیگران شود و ضمنا ترویج از او هم جایز نیست.
امام جماعت عادلى که نمى دانیم اکنون عادل است یا نه
1113. قبلاً به عدالت شخصى
اطمینان داشتم و به او اقتدا مى کردم. بنابر ضرورت کارى مجبور شدم چند سال
در شهر دیگرى اقامت کنم. اکنون که به شهر خود برگشته ام، نمى دانم این فرد
به عدالت باقى است یا نه. آیا شناخت قبلى من نسبت به عدالت این شخص کفایت
مى کند یا این که دوباره باید عدالت او را احراز نمایم؟
ج. شناخت قبلى کافى است.
اقتدا به امام جماعت غیر عادل و دوباره خواندن نماز
1114. شخصى با این که در
عدالت امام جماعت شک دارد یا اصلاً او را عادل نمى داند، براى نماز به او
اقتدا مى کند، و دوباره همان نماز را فرادا مى خواند. آیا این عمل او اشکال
دارد؟
ج. نماز جماعت خواندن او اشکال دارد.
پى بردن به این که امام جماعت حاضر، امام جماعت همیشگى نیست
1115. شخصى طبق روال همیشگى
در نماز جماعت حاضر مى شود. در اثنا یا بعد از تمام شدن نماز، متوجه مى
شود که امام جماعت، آن امام جماعت همیشگى نیست و امام جماعت کنونى موقتا به
جاى او آمده است و نسبت به عدالت امام جماعت جدید اطمینان ندارد. حکم
نمازى که خوانده است، چیست؟
ج. نماز او به جماعت باطل
است هر چند آن امام جماعت دیگر هم نزد او عادل باشد و اگر به صورت وجوب یا
استحباب و یا احتیاط، مأموم قرائت نماز خود را خوانده باشد، نماز او به طور
فرادا صحیح است، ولى اگر طورى بوده که اگر قبل از نماز مى فهمید که دومى
است، به او هم مثل اولى اقتدا مى کرده، نمازش به جماعت نیز صحیح است.
شکّ در عدالت
1116. در صورتى که انسان به عدالت امام جماعت شکّ داشته باشد، آیا مى تواند به او اقتدا کند؟
ج. مأموم باید عدالت امام را احراز کند به طُرُقى که توضیح آن در رساله آمده است. (به مسأله ى 1171 رساله مراجعه شود).
اقتدا به امام جماعتى که نمى شناسیم
1117. براى اقامه نماز وارد مسجدى مى شویم و مى بینیم که نماز جماعت بر پا شده است. با توجه به این که امام جماعت را نمى شناسیم، مى توانیم به او اقتدا کنیم یا خیر؟
ج. خیر، نمى توانید.
کسى که خود را عادل نمى داند
1118. اگر کسى خود را عادل نداند و دیگرى با دانستن شرایط امام جماعت به او اقتدا کند، آیا وظیفه ندارد که بگوید من عادل نیستم؟
ج. خود را تفسیق کردن، جایز نیست.
1119. کسى که خودش را عادل نمى داند در صورتى که مأمومین وى را عادل بدانند، آیا مى تواند براى جماعت امامت کند یا خیر؟
ج. اشکال ندارد ولى سعى کند که ملکه ى عدالت در او پیدا شود.
وظیفه دیگران در برابر امام جماعت غیر عادل
1120. اگر انسان در جمع
محدودى در مدّت معینى حضور داشته باشد و امام جماعت آن جمع عادل نباشد یا
قرائت او اشکال داشته باشد و نماز فرادا خواندن نوعى تفسیق و اهانت به او
محسوب مى شود، در چنین شرایطى تکلیف چیست؟
ج. اگر تفسیق به حساب مى
آید، مى تواند در صف بایستد؛ ولى وظیفه منفرد را مراعات کند و در هر حال
نماز خودش را بخواند، در این صورت باطل نیست.
علم به عدالت امام به خاطر اقتداى تعدادى از مؤمنین ظاهر الصّلاح
1121. آیا از این که عده اى از مؤمنین ظاهر الصّلاح به کسى اقتدا کرده اند، مى توان به عدالت امام علم پیدا کرد؟
ج. امکان دارد.
تشخیص عدم عدالت امام از روى عدم اقتداى تعدادى از افراد ظاهر الصلاح به او
1122. ما امام جماعتى را
عادل مى دانستیم و به او اقتدا مى کردیم، تا این که عده ى زیادى از افراد
ظاهر الصّلاح آشکارا به امام اقتدا نکرده اند، آیا این موضوع نشان دهنده ى
عدم عدالت امام نیست؟
ج. خیر، دلیل نمى شود.
امامت معمّم یاغیر معمّم
1123. آیا کسى که معمّم است بر غیر معمّم از حیث امامت جماعت برترى دارد؟
ج. بله، فى الجمله نسبت به دیگران مقدّم است.
اقامه ى جماعت توسط غیر روحانى
1124. اقامه ى جماعت توسط غیر روحانى شناخته شده در صورتى که یک فرد روحانى ناشناسى حاضر باشد، چگونه است؟
ج. باید عدالت امام جماعت احراز شود.
اولویّت بین امام جماعت سیّد و غیر سیّد
1125. اگر در نزدیکى منزل
ما در دو جا نماز جماعت برقرار شود که امام جماعت یکى از آن ها سیّد، و
دیگرى غیر سیّد است. اقامه نماز با کدام یک اولویّت دارد؟
ج. اگر دیگرى (غیر سید) فقیه تر نیست، سیّد اولویّت دارد.
ترجیح اقتدا بین فرد روحانى و غیر روحانى راتب
1126. امام راتب مسجدى غیر
روحانى است. اگر فردى روحانى به طور اتفاقى به آن مسجد برود و بخواهد امام
جماعت بشود، آیا باید از امام راتب غیر روحانى اجازه بگیرد؟ و اگر هر دو
قصد اقامه جماعت داشته باشند، اقتدا به کدام یک ارجح است؟
ج. امام راتب مقدّم است.
امام جماعت غیر روحانى
1127. در مسجدى که در
نزدیکى ما است، به دلیل نبودن فرد روحانى، یک نفر غیر معمّم اقامه ى جماعت
مى کند، در مسجد دورتر یک فرد روحانى و معمّم امام جماعت است. اولویت براى
شرکت در نماز جماعت، با کدام مسجد است؟
ج. اگر آن فرد معمم عالم هم باشد، اولویّت دارد.
مراد از صحت قرائت
1128. منظور از صحت قرائت امام جماعت، صحت قرائت حمد و سوره است یا صحت تمام قسمت هاى نماز؟
ج. صحت قرائت حمد و سوره امام شرط است.
منظور از صحیح بودن قرائت امام جماعت
1129. منظور از صحیح بودن قرائت امام جماعت چیست؟ آیا باید حروف را از مخارج آن طبق اصول تجوید بخواند؟
ج. امورى که رعایت آن در قرائت نماز لازم و ضرورى است، در مسأله هاى 823 تا 827 رساله ذکر شده است.
اقتدا به کسى که مسایل قرائت را رعایت نمى کند
1130. در مسایلى از نماز که شما فتواى خاصّى دارید ـ مثلاً رعایت مدّ را در قرائت نماز واجب دانسته اید ـ ، آیا مى توانیم به کسى که این موارد را رعایت نمى کند اقتدا کنیم؟
ج. نمى توانید، بنابر احتیاط.
اگر مأموم قرائت امام را صحیح نداند
1131. اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم صحیح نباشد، مى تواند به او اقتدا کند؟
ج. خیر، نمى تواند.
قرائت حمد و سوره با لحن زیبا
1132. آیا امام جماعت مى
تواند قرائت حمد و سوره و اذکار را با لحن زیبا انجام دهد؟ (در حالى که
خودش عادت به این کار در حال فرادا را ندارد.)
ج. اگر به قصد ریا نباشد، اشکال ندارد.
شکّ در صحّت قرائت نماز امام
1133. شخصى در صحّت قرائت امام شکّ دارد. آیا مى تواند اقتدا کند یانه؟ و اگر مى تواند اقتدا کند، به چه نحوى امکان پذیر است؟
ج. اگر شکّ در حکم باشد نمى
تواند اقتدا کند؛ و اگر شکّ در موضوع باشد مى تواند اقتدا کند و اگر در
اثنا فهمید که به صورت اشتباهى غلط خوانده، خود مأموم آن قرائت را مى
خواند، گرچه احتیاط در این است که قصد فرادا نماید.
اطمینان به عدم صحت قرائت امام
1134. اگر مطمئن باشیم که قرائت امام صحیح نیست، مى توانیم به او اقتدا کنیم؟
ج. خیر، نمى توانید.
اقتدا به کسى که قادر به بلند خواندن نماز نیست
1135. شخصى به علت بیمارى
که دارد نمى تواند نمازهاى صبح و مغرب و عشا را با صداى بلند (جهر) بخواند،
آیا اقتدا به او در آن نمازها صحیح است؟
ج. احوط ترک اقتدا است.
اقتدا به امام جماعتى که بعضى حرکات و حروف را اشتباه مى خواند
1136. آیا اقتدا به امام جماعتى که بعضى از حرکات و حروف ادعیه یا آیات قرآن را اشتباه مى خواند، صحیح است؟
ج. اگر به حدّ غلط خواندن باشد و در محلّ تحمّل باشد (در حمد و سوره دو رکعت اوّل نماز)، اقتداى به او صحیح نیست.
امامت کسى که بین اجزاى نماز فاصله زیادى مى اندازد
1137. اگر شخصى که عادت دارد بین اجزاى نماز فاصله ى زیادى بیندازد یا در حین قرائت، زیاد مکث کند؛ مى تواند امام جماعت باشد؟
ج. اگر مخلّ به موالات لازم در نماز نباشد، اشکال ندارد.
امامت فردى که براى وضو، نایب مى گیرد
1138. اگر فردى براى گرفتن وضو، نایب بگیرد، صلاحیّت امام جماعت شدن را دارا است یا خیر؟
ج. خالى از اشکال نیست.
اقتدا به فردى که به کمک عصا یا دیوار، مى ایستد
1139. اگر فردى به کمک عصا یا دیوار قادر به ایستادن باشد، آیا اقتدا به او جایز است؟
ج. اگر مأموم در حال ایستاده به تکیه کردن نیاز ندارد، اقتداى او به کسى که به تکیه کردن نیاز دارد، محل اشکال و احتیاط است.
امامت کسى که کمرش خمیده است
1140. شخصى که کمرش مقدارى خمیدگى دارد، به نظر حضرتعالى مى تواند امام جماعت شود یا خیر؟
ج. اگر به حدّى است که انتصابى که شرط در قیام است از او فوت نمى شود، اشکال ندارد.
امام جماعت فرد نابینا
1141. آیا شخص نابینا مى تواند امام جماعت باشد؟ به خصوص که از این جهت، در کیفیت تطهیر بدن و لباسش شبهه وجود داشته باشد؟
ج. ظاهرا اشکال ندارد.
شخصى که برص (پیسى) دارد
1142. اگر شخصى (پیسى) داشته باشد، ولى به قدرى کم است که مردم نمى دانند و زیر لباس پنهان مى ماند. آیا چنین شخصى نباید امامت کند؟ اگر امامت کند، نماز مأمومین اشکال پیدا مى کند؟
ج. مکروه است؛ ولى اشکال ندارد.
اقتدا به کسى که روى صندلى چرخ دار نماز مى خواند
1143. آیا به شخصى که روى صندلى چرخدار نماز مى خواند مى توان اقتدا کرد؟
ج. کسى که ایستاده نماز مى خواند، بنابر اظهر نمى تواند به کسى که نشسته نماز مى خواند اقتدا کند.
امامت کسى که یک دست او قطع شده است
1144. آیا کسى که یک دست او قطع شده است، مى تواند امام جماعت بشود؟
ج. اشکال دارد.
کسى که یک یا چند موضع از مواضع هفت گانه اش را باندپیچى کرده
1145. اگر کسى یکى یا چند موضع از مواضع هفت گانه اش، که به هنگام سجده باید بر زمین قرار بگیرد، باندپیچى شده یا گچ گرفته باشد، مى تواند امام جماعت باشد؟
ج. در مورد گچ گرفتگى و یا وجود باند در پیشانى خلاف احتیاط است.
امامت کسى که براى سجده مهر را بالاتر مى آورد
1146. آیا کسى که براى سجده، مهر را روى میز مى گذارد و سجده مى کند، مى تواند امام جماعت شود؟
ج. اشکال دارد.
امام جماعت شخصى که موضع سجده اش قطع شده است
1147. شخصى که بعضى از مواضع سجده اش مانند انگشت بزرگ پا قطع شده باشد، آیا مى تواند امام جماعت بشود یا نه؟
ج. اشکال دارد.
مجروح و معلولى که رکوع و سجود را با اشاره انجام مى دهد
1148. آیا مجروح یا معلولى که رکوع و سجود را با اشاره انجام مى دهد، مى تواند امام جماعت بشود؟
ج. اشکال دارد.
اقتدا به کسى که نمى تواند تمام کف دست را روى زمین بگذارد
1149. آیا مجروح یا معلولى که نمى تواند تمام کف دست را روى زمین بگذارد، جایز است امام جماعت شود؟
ج. خلاف احتیاط است، بنابراین اشکال دارد.
اقتداى قارى قرآن به دیگرى
1150. اقتداى فردى که قارى
قرآن است و قرآن را با لحن زیبا و با رعایت اصول و قواعد تجویدى قرائت مى
کند به کسى که به صورت معمولى قرائت مى نماید چه حکمى دارد؟
ج. جایز است.
اشتباه در افعال و اذکار امام
1151. اگر بدانیم که امام
جماعت مثلاً «اللّه الصّمد» را درست تلفظ نمى کند و یا در انجام تشهد نماز
اشکال دارد، آیا مى توان تا آن مقدار از نماز نیّت جماعت کرد و از آن جا
به بعد نیّت فرادا نمود؛ یا آن مقدار از نماز مثل «اللّه الصمد» راخود
انسان قرائت کند و بقیه نماز را به جماعت تمام نماید؟
ج. از اوّل نمى توان به او اقتدا کرد، بنابر احوط.
اقتدا به کسى که بر جهر قادر نیست
1152. کسى که به طور دایم
یا موقّت، قادر به خواندن قرائت نماز به طور جهر نیست، آیا اقتداى به او در
نمازهاى جهریّه ـ یعنى صبح و مغرب و عشا ـ صحیح است؟
ج. بنابر احوط، جایز نیست.
اقتدا به کسى که نماز با غسل غیر جنابت را جایز مى داند
1153. امام جماعت از روى
اجتهاد یا تقلید با غسل هاى غیر جنابت نماز خواندن را جایز مى داند. آیا
مقلّدین حضرتعالى مى توانند اقتدا کنند یا نه؟ و اگر مأموم شک کرد که آیا
امام بعد از غسل جمعه مثلاً وضو هم گرفته است یا نه، مى تواند به او اقتدا
کند؟
ج. احتیاط در ترک اقتدا است.
اقتدا به کسى که نماز با غسل مستحبى را جایز مى داند
1154. اگر امام جماعتى،
نماز با غسل مستحبى را جایز بداند و مأموم از روى تقلید یا اجتهاد آن را
جایز نداند، مأموم مى تواند به امام اقتدا کند یا خیر؟
ج. بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
اقتدا به کسى که دست یا پا ندارد
1155. در جنگ تحمیلى بعضى
از روحانیون از ناحیه ى یک دست یا یک پا و یا... قطع عضو شده اند و در
ایّام محرم و صفر و رمضان جهت اقامه ى جماعت و تبلیغ به شهرها و روستاها مى
روند و نظر مراجع فعلى در این باره مختلف است، نظرتان را مرقوم فرمایید؟
ج. بنابر احتیاط واجب به
شخص معذورى که نماز عذرى مى خواند نمى شود اقتدا کرد؛ مگر به فردى که به
علت عذرى تیمم نموده است و کسى که با مأموم، نقص مساوى داشته باشد. پس در
فرض سؤال على الاحوط نمى تواند اقتدا کند.
سجده فردى که به علّت سوختگى انگشت هایش جمع شده است
1156. شخصى هستم به علت
سوختگى انگشتانم جمع شده است، به طورى که کف دستم هنگام سجده کاملاً بر روى
زمین قرار نمى گیرد و فقط مقدارى از کف دست و سر انگشتان روى زمین قرار مى
گیرد. آیا بنده مى توانم اقامه نماز جماعت نمایم؟ آیا مى شود پارچه اى در
دست گرفته که خلأ پر شود و اقامه نماز جماعت نمود؟
ج. بلى، اگر نتوانید تمام
کف دست را روى زمین بگذارید، متعیّن است که با پارچه، خاک یا هر چیز دیگر
کف دست را پر کنید تا همه جاى دست عرفا روى زمین مستقر باشد و با امکان این
مطلب، فرقى بین نماز جماعت و فرادا نیست.
شخص داراى نیمه کف
1157. آیا شخصى که یک دستش داراى پنج انگشت است؛ ولى کف دست او به اندازه ى نصف کف دست افراد عادى است، مى تواند امامت کند؟
ج. اگر فقط اشکال در کوچکى کف دست باشد، اظهر صحّت جماعت است.
کسى که نقص عضو دارد، ولى مقلّد دیگرى است
1158. روحانیونى که نقص عضو
دارند، اگر مقلّد مرجعى باشند که امامت جماعت را براى آن ها بلااشکال مى
داند، ولى در مأمومین آن ها کسانى باشد که احتمالاً یا علما مقلّد مرجعى
باشند که اقتدا را مجاز نمى داند، آیا بر امام جماعت فوق لازم است که در هر
مکانى که نماز به امامت او اقامه مى شود قبل از نماز، مأمومین را از حکم
مسأله ى مرجع آن ها آگاه سازد؟
ج. اگر مأمومین از جهت این
که حکم مسأله را نمى دانند به او اقتدا مى کنند، بنابر احتیاط باید آن ها
را ارشاد کند و اگر اقتدا از این جهت است که موضوع را نمى دانند، لازم نیست
به آن ها اطّلاع دهد.
صحّت امامت زن براى زنان
1159. آیا زن مى تواند براى زنان امام جماعت شود؟
ج. با وجود شرایط، مانعى ندارد.
امامت شخص خنثى
1160. آیا کسى که خنثى است مى تواند لباس روحانیت بپوشد و امام جماعت شود؟
ج. اگر خنثایى باشد که بیشتر علایم مرد را داشته باشد که ملحق به مردان باشد، جایز است.
اقتداى زن پاک به زن مستحاضه
1161. آیا زنى که مستحاضه نیست، مى تواند به زنى که مستحاضه است اقتدا کند؟
ج. بنابر احتیاط، نمى تواند به او اقتدا کند.
امام راتب
1162. منظور از امام راتب چیست؟ آیا با وجود امام راتب، اقامه ى فرد دیگرى صحیح است؟
ج. امام راتب یعنى امامى که براى امامت آن مسجد معیّن شده مقدّم است؛ ولى امامت دیگرى هم صحیح است.
جلوگیرى از اقامه نماز امام غیر راتب
1163. آیا کسى مى تواند از اقامه ى نماز جماعت توسط شخصى غیر از امام راتب، در مسجد جلوگیرى کند؟
ج. خیر، نمى تواند.
ممانعت بانیان مسجد از امامت امام راتب
1164. اگر کسانى در ساختن
مسجد سهم داشته باشند، آیا مى توانند مانع از اقامه نماز توسط امام راتب
شوند و بگویند ما به امامت این فرد راضى نیستیم؟
ج. خیر، نمى توانند.
اقتدا به نماینده ى امام جماعت پیشین
1165. اگر امام جماعتى، به
دلیل مسافرت، غایب باشد و شخصى را به جاى خود معرفى نماید، آیا اقتداى به
او صحیح است؟ هم چنین اگر کسى را معرفى نکند و شخصى بدون اجازه به جاى او
بایستد؟
ج. باید آن امام را مأمومین عادل بدانند.
امام جماعت اهل تسنن
1166. آیا اقتدا به امام جماعت سنّى مذهب جایز است؟
ج. خیر، باطل است.
اقتدا به اهل تسنن در ایام حج
1167. آیا اقتدا کردن به اهل تسنّن به ویژه در ایام حج که نماز مغرب را پیش از وقت مى خوانند یا این که مهر نمى گذارند و فاصله را رعایت نمى کنند، جایز است؟
ج. مأموم واجب است به وظیفه
فرادا عمل کند؛ و اگر لازم است تقیّه کند، حمد و سوره و لااقل حمد را به
صورت آهسته بخواند، در غیر این صورت نماز را اعاده نماید.
اعاده نمازهایى که با تقیّه خوانده شده
1168. اگر کسى به خاطر تقیّه به امام جماعت سنّى یا غیر عادل اقتدا کند، باید نمازش را اعاده کند؟
ج. اگر حمد و سوره نمازهایش را و یا لااقل حمد آن ها را ـ هر چند آهسته ـ نخوانده است باید نمازش را اعاده نماید.
اقتدا به امام جماعت شیعه ى فاسق یا سنّى عادل
1169. اگر دو امام جماعت باشند: یکى شیعه و فاسق و دیگرى سنّى و عادل. اقتدا به کدام یک از آن دو ارجح است؟
ج. اقتداى به هر کدام باشد، باطل است.
مقدارى که در صف جماعت اهل سنت، جایز است مانند آنان نماز بخوانیم
1170. در هنگام اقتداى به اهل سنّت، تا چه مقدار جایز است مانند آن ها نماز بخوانیم؟
ج. در صورت تقیّه، باید لااقل حمد را مأموم ـ هر چند آهسته ـ بخواند.
اقتداى ندانسته مأموم به نماز مستحبّى
1171. فردى در حال خواندن نماز مستحبّى است، دیگرى به گمان این که وى نماز واجب مى خواند به او اقتدا مى کند، وظیفه او چیست؟
ج. احتیاط در وجوب اعلام امام جماعت است که اقتدا کننده بفهمد و اگر به وظیفه ى منفرد عمل نکرده، آن نماز را هر چند به مثل سجده ى سهو جبران کند و یا اگر مثلاً رکنى را اضافه کرده است، اعاده کند.
مأموم و امام بودن یک نفر در یک نماز
1172. شخصى دو رکعت اوّل نماز خود را به جماعت خوانده که نماز اوّل تمام مى شود، بنابراین دو رکعت دیگر را فرادا مى خواند. آیا شخص سوم مى تواند به فرد مزبور اقتدا کند؟
ج. مانع ندارد.
اقتدا به خیال رکعت آخر و معلوم شدن رکعت دوّم
1173. اگر کسى در رکعت دوّم در حین تشهّد امام جماعت به تصوّر این که رکعت چهارم مى باشد براى درک فضیلت جماعت اقتدا کند و بعدا بفهمد رکعت آخر نبوده است، وظیفه اش چیست؟
ج. مى تواند به جماعت ادامه دهد و همراه امام برخیزد و رکعت اوّل خود حساب نماید.
اقتداى نماز قضا به جمعه
1174. آیا نماز قضاى یومیّه را مى توان به نماز جمعه اقتدا کرد؟
ج. اگر جمعه با شرایط آن اقامه شود، مى شود اقتدا کرد.
امامت کسى که در داشتن نماز قضا شک دارد
1175. شخصى که شکّ دارد آیا نماز واجب یومیّه اى از او قضا شده یا نه، فرموده اند که قضاى آن نماز مستحبّ است. آیا مى تواند با همین نماز امامت کند و دیگران به او اقتدا نمایند؟
ج. اقتدا به نماز مذکور اشکال دارد.
امام جماعتى که نماز قضاى میّتى را به نذر تبرّعا مى خواند
1176. آیا اقتدا به امام جماعتى که نماز قضاى حتمى میّتى را به نذر، تبرّعا مى خواند جایز است؟
ج. جایز است، حتى براى مأمومى که نماز فریضه اش را مى خواند.
اقتدا به امامى که نماز قضاى میّتى را به استیجار یا تبرّع مى خواند
1177. آیا اقتدا به امام جماعتى که نماز قضاى حتمى میّتى را به استیجار یا تبرّع مى خواند، جایز است؟
ج. جایز است در استیجار و هر موردى که بر او واجب باشد و در تبرّع محض تأمّل است.
خواندن نمازهاى قضا به جماعت
1178. شخصى نمازهاى گذشته ى خود را غلط خوانده و یا اصلاً نخوانده است، آیا چنین شخصى مى تواند قضاى نمازهایش را به جماعت بخواند؟ آیا مى تواند بین مأمومین فاصله و اتّصال قرار گیرد؟
ج. مانعى ندارد.
اقتدا به نماز ظهر و عصر نماز جمعه
1179. آیا مى توان نماز ظهر را به نماز عصر امام جمعه در روز جمعه اقتدا کرد؟
ج. مانعى ندارد.
اقتداى نماز عصر به نماز جمعه
1180. آیا نماز عصر را مى توان به نماز جمعه اقتدا کرد؟
ج. بله، مى توان.
خواندن نماز احتیاط همراه با جماعت
1181. آیا مى توان نماز احتیاط را به جماعت اقتدا کرد؟
ج. بله، مى توان.
نحوه ى اقتدا کردن در رکعت سوم و چهارم
1182. اگر مأموم در رکعت سوم یا چهارم به نماز جماعت برسد، نحوه ى اقتدا کردن او چگونه است؟
ج. مأموم مى تواند صبر کند
تا امام به رکوع رفته و سپس اقتدا کرده و به همراه امام به رکوع رود؛ اما
اگر در حالى که امام ایستاده است اقتدا کند، بنابر احوط باید حمد و سوره را
بخواند و اگر براى سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام کند و در رکوع، خود
را به امام برساند و اگر طورى است که اگر حمد را تمام کند به رکوع نخواهد
رسید، احتیاط در این است که قصد فرادا کند و حمد را تمام کرده و بقیه نماز
را خودش بخواند و در رکعت دوم نیز مأموم در صورتى که اگر حمد را تمام کند
به رکوع امام نمى رسد، نمى تواند حمد را رها کرده و همراه امام به رکوع
رود؛ بلکه حمد را تمام نماید و در سجده، خود را به امام برساند؛ گر چه احوط
در این صورت قصد فرادا است.
اقتدا در رکعت سوم با این گمان که رکعت اوّل است
1183. شخصى به رکعت سوم نماز جماعت مى رسد ولى گمان مى کند که رکعت اوّل است، لذا چیزى نمى خواند تکلیف این فرد چیست؟
ج. اگر پیش از رکوع بفهمد
باید حمد و سوره را بخواند و اگر وقت ندارد، فقط حمد را بخواند و خود را به
امام برساند؛ اما اگر پس از رکوع متوجه شود که امام در رکعت سوم یا چهارم
بوده، نمازش صحیح است.
اقتدا در حال رفتن امام به رکوع
1184. اگر مأموم در حال رفتن امام به رکوع، اقتدا کند؛ آیا نماز جماعت او صحیح است؟
ج. بله، صحیح است.
اقتدا در حال رکوع ولى نرسیدن به رکوع امام
1185. اگر کسى به خیال این که به رکوع امام مى رسد، اقتدا کند ولى به رکوع نرسد، وظیفه اش چیست؟
ج. اگر به مقدار رکوع خم
شده است، نمازش به طور فرادا صحیح مى باشد و باید آن را تمام نماید؛ اما
اگر پیش از آن که به مقدار رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، مى تواند
نیّت فرادا کند یا مى تواند صبر کند تا در رکعت بعد به امام ملحق شود و در
صورت ملحق شدن، تکبیر دیگر لازم نیست.
اقتدا در زمانى که امام قنوت فراموش شده را پس از رکوع مى خواند
1186. امام جماعتى قنوت را فراموش مى کند و بعد از رکوع، قنوت را مى خواند. آیا در این حال مى توان به او اقتدا کرد؟
ج. بله مى توان، ولى رکعت اوّل مأموم حساب نمى شود.
خواندن تشهد همراه با جماعت در حالى که او در رکعت اوّل است
1187. اگر کسى در رکعت دوم نماز اقتدا کند، آیا خواندن تشهد همراه با جماعت مستحب است یا واجب؟
ج. مستحب است تشهد را با
امام بخواند و احتیاط مستحب آن است که موقع خواندن تشهد، به حال تجافى
بنشیند، یعنى انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند
کند و باید بعد از تشهد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند.
اقتدا در تشهد آخر نماز و لیکن با نیّت فرادا
1188. شخصى در تشهد آخر
نماز جماعت براى درک ثواب، نیّت کرده و مى نشیند ولى در هنگام نیّت، نیّت
فرادا کرده نه جماعت؛ آیا نماز او درست است یا نه؟
ج. نماز او درست است با رعایت نکاتى که در مسأله ى 1151 رساله ذکر شده است.
نحوه ى نشستن کسى که براى درک ثواب جماعت در تشهد آخرکرده است
1189. کسى که براى درک ثواب
جماعت در تشهد آخر، تکبیرة الاحرام مى گوید و مى نشیند، این نشستن او به
حالت تجافى باشد یا نشستن معمولى؟
ج. بنابر احتیاط مستحب در این حال به صورت تجافى بنشیند.
اقتداى دو نفر به همدیگر در صورتى که قبلاً نمازشان را فرادا خوانده بودند
1190. اگر دو نفر هر دو
نماز واجب یومیّه را فرادا خوانده باشند، دوباره مى توانند همان نماز را با
اقتدا به یکدیگر به صورت جماعت بخوانند؟
ج. بله، مى توانند.
اقتدا کردن امام، بقیّه نمازش را به مأموم
1191. فردى به شخص دیگرى که
رکعت آخر نماز او است اقتدا مى کند. آیا آن فردى که امام است پس از اتمام
نمازش مى تواند نماز دیگرش را به این فردى که به او اقتدا کرده و هنوز
مشغول نماز است، اقتدا نماید؟
ج. مانعى ندارد.
امامت شخصى که قبلاً مأموم بوده و این نماز را به جماعت خوانده
1192. آیا مأموم مى تواند پس از تمام شدن نماز جماعتش، امامت جماعت همان نماز را بر عهده بگیرد؟
ج. جواز جماعت محل تأمل
است؛ ولى در صورتى که جماعت دوم داراى مزایایى باشد که در شرع رجحان داشته
باشد و کسى بخواهد به امید مطلوب بودن دو مرتبه نمازش را به جماعت بخواند،
بنابر اظهر جایز است.
دوباره خواندن نمازى که یقین به صحت آن داریم
1193. اگر کسى نمازش را در
حالى که امام یا مأموم است بخواند و یقین به صحت این نماز داشته باشد، آیا
جایز است دوباره آن را به عنوان امام یا مأموم بخواند؟ اگر جایز باشد آیا
این عمل، مستحبى است یا نه؟
ج. جواز جماعت محل تأمل است؛ مگر در صورتى که جماعت دوم داراى مزایایى باشد. (به تفصیلى که در مسأله قبلى ذکر گردید.)
اختلاف اجتهادى یا تقلیدى امام و مأموم
1194. آیا اقتدا به امام
جماعتى که بلند خواندن قرائت را در نماز ظهر روز جمعه مستحب مى داند (از
روى اجتهاد یا تقلید) و بلند مى خواند، براى مأمومى که آهسته خواندن در
قرائت ظهر جمعه را واجب مى داند، جایز است؟
ج. احتیاط واجب ترک اقتدا است.
اختلاف در تقلید یا اجتهاد امام با مأموم
1195. اگر در مسأله اى مأموم و امام از روى اجتهاد یا تقلید اختلاف داشته باشند، اقتدا صحیح است؟
ج. در مواردى که نماز امام در مقام عمل به نظر مأموم باطل نباشد، مانع ندارد و در غیر این صورت خلاف احتیاط وجوبى است.
اختلاف امام و مأموم در وجوب سوره
1196. اگر امام و مأموم در
وجوب سوره اختلاف داشته باشند، به طورى که امام، واجب نمى داند ولى مأموم
واجب مى داند، آیا اقتدا صحیح است؟
ج. اگر امام سوره را نخواند، اقتدا جایز نیست، بنابر احتیاط.
اختلاف رأى در شکسته یا کامل بودن نماز، بین امام و مأموم
1197. امام جماعتى به خاطر
شغلى که دارد هر روز از شهرى به شهرى رفت و آمد مى کند و به دلیل این که
خود را کثیرالسّفر مى داند، نمازش را کامل مى خواند. اگر مرجع تقلید کسانى،
کثیر السّفر بودن یا شغل کسى در سفر بودن را براى کامل بودن نماز قبول
نداشته باشد، آیا آن افراد مى توانند به آن امام جماعت، اقتدا نمایند؟
ج. بنابر احوط نمى توانند.
اقتداى دوباره نماز مغرب
1198. در صورتى که یک رکعت نماز مغرب را به جماعت خواندیم، آیا مى شود دوباره نماز مغرب را به عشاى امام اقتدا کنیم؟
ج. مانعى ندارد.
دو جماعت در یک نماز
1199. اگر دو نفر در رکعت
دوم به جماعت ملحق شوند، پس از تمام شدن نماز جماعت، یکى از این دو نفر مى
تواند دو رکعت باقى مانده نماز را به دیگرى اقتدا و نیت جماعت دو نفرى
بنماید؟
ج. انتقال نیّت جماعت توسط مأموم، بعد از انتهاى نماز امام، به امام دیگر و یا فرادى، جایز است.
نظم و اتّصال صف هاى نماز جماعت
اتّصال مجدّد صف جماعت
1200. اگر اتّصال انسان به
واسطه فرادا شدن نماز یک یا چند نفر به هم بخورد، آیا نمازگزار مى تواند با
یک یا چند قدم جلو و چپ و راست رفتن، بدون حالت ذکر مجددا اتّصال را
برقرار نماید؟
ج. نمى تواند، البته با فاصله اى به مقدار یک نفر، نماز فرادا نمى شود.
کیفیت اتّصال مأمومین در نماز جماعت
1201. کیفیت اتّصال مأمومین را در نماز جماعت توضیح دهید؟
ج. باید بین جاى سجده ى
مأموم و جاى ایستادن امام به قدر یک انسان که به سجده رفته است فاصله
نباشد، بنابراین اگر بین آن دو این مقدار فاصله بود، بنابر اظهر نماز جماعت
اشکال دارد و هم چنین اگر بین انسان و مأمومى که جلوى او ایستاده و به
وسیله او به امام متصل است، به همین مقدار فاصله باشد، نمازش اشکال دارد، و
اگر مأموم به واسطه کسى که طرف راست یا چپ او اقتدا کرده به امام متصل
باشد و از جلو به امام متصل نباشد باید فاصله او با آن ها کمتر از مقدارى
که ذکر گردید باشد. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله ى 1155 و 1156 رساله رجوع
شود.)
حداکثر فاصله بین امام و مأموم
1202. تا چه اندازه فاصله میان امام و مأموم اشکال ندارد؟
ج. بیشتر از سر تا نوک انگشتان پاى یک نفر که در سجده است فاصله نباشد.
واسطه شدن افراد نابالغ
1203. در مدرسه ى ما نماز
جماعت برپا مى شود و اینجانب به عللى نمى توانم در صف اوّل بایستم و از
طرفى مجبور هستم در صف هاى عقب بایستم و به وضو داشتن نفرات جلوى خودم ـ که
اکثرا دانش آموز هستند ـ ، مشکوک هستم. آیا مى توانم نماز خود را به جماعت
بخوانم؟
ج. اگر نفرات مذکور بالغ
هستند، مى توانید اقتدا کنید و اگر بالغ نیستند ولى ممیّزند، در صورتى مى
توانید وارد جماعت شوید که اطمینان به صحّت نماز آن ها داشته باشید.
بودن دیوار یا شیشه در بالکن مسجد
1204. اگر در بالکن مسجدى
به جاى نرده، جلوى آن دیوار یا شیشه ى مشجّر کشیده شود به طورى که فقط در
حالت قیام، امام دیده شود، اقتداى در آن جا صحیح است؟
ج. اگر براى خواهران است و
اتّصال عرفى محفوظ است اشکال ندارد، ولى براى برادران اگر نمى توانند در
همه ى احوال مشاهده کنند، جایز نیست.
پایین تر بودن بعضى از مأمومین نسبت به هم
1205. اگر مکان مأموم از مکان امام پایین تر نباشد ولى از مکان مأمومى که واسطه ى او است پایین تر باشد، جماعت صحیح است؟
ج. صحیح است.
واسطه شدن کسى که نماز او اشکال دارد
1206. در نماز جماعت اگر
اتّصال مأموم فقط از جانب یک نفر باشد و علم داشته باشیم که نماز آن شخص
داراى اشکالاتى است، نماز مأموم مذکور صحیح است یا خیر؟ و در فرض مسأله اگر
علم نداشتیم ولى احتمال و ظنّ قوى به عدم صحّت نماز آن شخص بدهیم، حکم
چیست؟
ج. با علم به باطل بودن نماز واسطه، اقتدا صحیح نیست و با عدم علم، نماز او محکوم به صحّت است و در این صورت اقتدا مانعى ندارد.
1207. در نماز جماعت اگر
اتصال از طرف یک نفر باشد و او قبل از امام تکبیر بگوید، آیا اتصال نماز
جماعت به هم مى خورد؟ اگر بنابر نظر مرجع تقلید واسطه نماز او صحیح باشد چه
طور؟
ج. بله، اتصال به هم مى خورد.
نمازهاى جماعتى که اتصال نداشته اند
1208. در مسجدى که دیوارى
بین زن ها و مردها حایل بوده، مدّت ها نماز جماعت اقامه شده است. پس از
مدتى معلوم شده فاصله آن حایل به قدرى بوده که مضرّ به اتّصال بوده است،
آیا نمازهایى که این گونه اقامه شده است، صحیح مى باشد؟
ج. ظاهرا چون جهل به موضوع بوده، نمازها محکوم به صحّت است.
واسطه شدن مأموم بیمار
1209. آیا مأمومى که بیمار است و روى تخت یا ویلچر نماز مى خواند، موجب قطع اتّصال صف ها مى شود؟
ج. موجب قطع اتّصال نیست.
کسى که جلوتر تکبیرة الاحرام گفته است
1210. در نماز جماعت،
فرموده اید: بنابر احتیاط واجب تکبیرة الاحرام مأموم باید بعد از تکبیرة
الاحرام واسطه باشد؛ شخصى که مدّت ها این حکم را مراعات نکرده، وظیفه اش در
قبال نمازهاى جماعتى که قبلاً خوانده چیست؟
ج. چنان چه به وظیفه ى
اخلال منفرد نکرده باشد، نمازهایش صحیح است و در غیر این صورت چون احتیاط
است، مى تواند با رجوع به فَالأعلم (مجتهد اعمل بعدى) اعمال سابق را تصحیح
کند و احتیاط هم در عدم تقدّم است نه در مقارنت که در صورت هم زمانى و
مقارنت، اشکال ندارد، پس با شک در تقدّم بعد از فراغ از نماز، نماز محکوم
به صحّت است.
فاصله شدن کسى که نماز او احتیاطى است
1211. مأمومى که نماز احتیاطى خود را به امام اقتدا مى کند، آیا مى تواند تنها راه اتصال بین مأمومین قرار گیرد؟
ج. اشکال ندارد.
شکسته بودن نماز بعضى از مأمومین
1212. اتّصال صفوف در نماز
چهار رکعتى به علت شکسته بودن نماز صفى که از مسافرین هستند از بین مى رود و
بعد با خواندن نماز دیگرى توسط آن ها برقرار مى شود براى کسانى که در صف
هاى بعدى اند و نمازشان تمام بوده است، آیا آخر نماز، حکم جماعت دارد یا
خیر؟
ج. بعد از تمام شدن نماز
مسافرین، اگر فاصله ى بین جاى سجده ى مأمومین صف بعدى و جاى ایستادن امام
یا صف واسطه ى اتّصال به قدر یک انسان به سجده رفته باشد و یا در زمانى که
مسافرین مى خواهند اقتدا کنند استقرار آن ها مانع از مشاهده باشد، جماعت
اشکال دارد و احتیاط آن است که فرادا تمام کنند.
تکبیر گفتن صف هاى عقب
1213. در نماز جماعت اگر صف هاى جلویى تکبیرة الاحرام نگفته باشند، آیا صف هاى عقبى مى توانند بگویند؟
ج. خلاف احتیاط است.
1214. آیا در نماز جماعت در
صورت عدم نیّت صف اوّل جایز است که صف دوّم کند و آیا در صورت عدم نیّت صف
دوّم جایز است صف سوّم و... نیّت کند؟
ج. نیّت کردن متأخّر اشکال ندارد؛ ولى جلوتر از کسى که واسطه ى اتّصال او به امام است تکبیرة الاحرام نگوید، بنابر احوط.
واسطه قرار دادن منحرفین در قبله
1215. اگرما به سمت قبله
ایستاده باشیم و بعضى از مأمومین دیگر مقدارى از قبله منحرف باشند، در صورت
علم به این مسأله، آیا مى شود اقتدا کرد؟
ج. اگر نماز آن مأمومین
باطل نباشد مثل این که انحراف آن ها از قبله سهوا باشد و یا فاصله شما با
غیر آن ها زیاد نباشد، اشکال ندارد و در غیر این صورت اگر بعد از التفات و
توجه به انحراف آن ها، قصد فرادا کنید نماز صحیح است.
مأموم جاهل به حکم اتصال
1216. اگر در نماز جماعت، مأموم، جاهل به حکم اتصال باشد، آن نمازهایى که با عدم رعایت اتصال خوانده، چه حکمى دارد؟
ج. اگر در آن نمازها به وظیفه ى منفرد عمل نکرده، باید آن نمازها را دوباره بخواند.
نماز خواندن در جایى که شخصى دیگر در آن مکان جا گرفته است
1217. شخصى براى نماز در
مسجد جا گرفته و براى وضو گرفتن مى رود. شخص دیگر سجّاده او را کنار زده و
در جاى او نماز مى خواند. آیا نماز او صحیح است؟
ج. نماز او صحیح است، اگر با قصد قربت باشد، هر چند معصیت کرده است.
حداکثر و حداقل فاصله ى بین امام جماعت و مأمومین که همگى زن هستند
1218. حداکثر و حداقل فاصله بین امام جماعت و مأموم هایى که همگى زن هستند، چه قدر مى باشند؟
ج. همان فاصله ى بین مردها باید رعایت شود.
تقدّم مرد بر زن در نماز جماعت
1219. آیا در تقدّم مرد بر
زن در نماز جماعت و فرادا فرقى هست یا خیر؟ و اگر صف هاى مأمومین زن جلوى
مردها قرار بگیرد، جماعت صحیح است یا خیر؟
ج. در این مسأله بین جماعت و فرادا فرقى نیست و قرار گرفتن صف زن ها جلوى مردها، مکروه مى باشد.
کسانى که در صف اوّل نماز با لباس نجس قرار گرفته اند
1220. اگر در صف اوّل نماز، سه یا چهار نفر که لباسشان نجس است، ایستاده باشند، اتصال بقیّه ى صف را به هم مى زنند؟
ج. اگر با جهل به نجاست نماز مى خوانند، نمازشان صحیح است و اتّصال بقیه را به هم نمى زنند.
وجود دو بچّه ى ممیّز در صف اوّل جماعت
1221. اگر در صف نماز جماعت دو بچّه ى ممیّز قرار گرفته باشند، آیا اتّصال به هم مى خورد؟
ج. اگر نمازشان صحیح باشد، مانعى ندارد.
قرار گرفتن کسى که قادر به جلوگیرى از خروج ادرار و... نیست، در صف اوّل
1222. کسى که نمى تواند از بیرون آمدن ادرار یا باد شکم جلوگیرى کند، آیا مى تواند در صف اوّل یا در محل اتصال صف ها قرار بگیرد؟
ج. غالبا به یک نفر واسطه؛ اتصال به هم نمى خورد و اگر نمازش را طبق وظیفه خود صحیح مى خواند، مانعى ندارد؛ مثل زن مستحاضه.
اتصال از طریق اهل سنّت
1223. در غیر موارد تقیّه اگر اتصال بعضى از مأمومین توسط اهل سنّت باشد، آیا جماعت صحیح است؟
ج. خیر.
بودن زن و مرد محرم در یک صف نماز جماعت
1224. آیا مرد و زن محرم مى توانند در یک صف از نماز جماعت کنار همدیگر باشند؟
ج. مانعى ندارد.
عدم وجود حایل بین صف هاى زنان و مردانى که کنار یکدیگر ایستاده اند
1225. آیا زنان مى توانند بدون وجود حایل و پرده، کنار مردان در صف نماز جماعت بایستند؟ در پشت سر مردان چه طور؟
ج. در صورت اوّل کراهت دارد و در صورت دوم بدون اشکال است.
وجود دیوار بین صف هاى مردان و زنان
1226. آیا وجود دیوار بین صف هاى مردان و زنان، صفوف نماز جماعت را قطع مى کند؟
ج. خیر، قطع نمى کند.
نبودن پرده بین صف هاى مردان و زنان
1227. اگر ما بین صف هاى مردان و زنان پرده نباشد، آیا جماعت آن ها اشکال پیدا مى کند؟
ج. خیر.
وجود نرده هاى آهنى در بالکن مساجد
1228. آیا نرده هاى آهنى که در بالکن مساجد است، حایل بین صفوف نماز جماعت محسوب مى شود یا خیر؟
ج. اگر مانع از دیدن نباشد، اشکال ندارد.
نحوه ى اتصال زنانى که در طبقه ى فوقانى نماز مى خوانند
1229. اتصال صف هاى زنان که در طبقه ى فوقانى مسجد نماز مى خوانند، چگونه با صف هاى طبقه ى پایین برقرار مى شود؟
ج. به همان صورت که اگر پایین بودند، در همان مکان اتصال داشتند.
نماز جماعت در مساجد چند طبقه
1230. آیا در مسجدى که چند طبقه است و از طبقات بالا مى توان طبقه هاى پایین تر را دید، مى توان نماز جماعت برقرار نمود؟
ج. بله، مى توان.
ایستادن در صف اوّل نماز جماعت با شکسته بودن نماز
1231. اگر نماز شکسته باشد، مى توانیم در صف اوّل جماعت بایستیم یا نه؟
ج. اگر سبب قطع اتصال سایرین نباشد ـ مثل این که یک نفر باشد ـ اشکال ندارد و در هر صورت نمازش صحیح است.
ملاک اتصال صف اوّل
1232. آیا در صحت اتصال صف
اوّل دیدن امام در تمام حالات شرط است؟ و اگر صف بسیار طولانى باشد و یا صف
اوّل در بالکن باشد که امام را نبیند، آیا اتصال آن ها اشکال دارد؟
ج. اگر به واسطه طولانى بودن صف اوّل، کسانى که دو طرف صف ایستاده اند امام را نبینند، مى توانند اقتدا کنند.
عدم توجه به شکسته شدن نماز صف هاى جلو
1233. اگر انسان در مکانى
که نمازگزار مسافر زیاد است نماز بخواند، و در رکعت دوم پس از تشهد چشمان
خود را ببندد و متوجه شکسته شدن نماز صف هاى جلو و به هم خوردن اتصال نشود،
ادامه نماز او به جماعت صحیح است یا در صورت به هم خوردن صفوف هر چند او
مطلع نشده باشد، نماز فرادا مى شود؟
ج. نماز او فرادا مى شود.
مساوى بودن محل ایستادن امام و مأموم
1234. آیا امام و مأموم مى توانند در کنار هم به صورت مساوى بایستند؟
ج. اظهر جواز مساوات با امام، در محل ایستادن است، اگرچه احوط و افضل تقدم اندک امام است، و صدق تأخّر، مربوط به عرف است.
تبعیّت از امام جماعت
لزوم متابعت در افعال و اذکار
1235. آیا متابعت از امام جماعت در افعال و اذکار نماز، لازم است؟
ج. در غیر تکبیرة الاحرام از اقوال، متابعت لازم نیست. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله ى 1185 تا مسأله ى 1188 رساله رجوع شود.)
عدم متابعت در جماعت
1236. اگر کسى از امام جماعت متابعت نکند، فقط مرتکب حرام شده یا نماز جماعت او نیز باطل است؟
ج. وجوب متابعت، شرعى تعبّدى است، نه شرطى پس با تقدم یا تأخر فاحش عمدا یا از روى عذر، اقتدا باطل نمى شود، بنابر اقوى.
تقدم تکبیرة الاحرام بر امام
1237. اگر مأموم متوجه شود که زودتر از امام تکبیرة الاحرام گفته است، چه باید بکند؟
ج. نماز او فرادا مى شود و
در صورتى که بخواهد به جماعت ملحق شود، با عدول نیّت مى تواند نماز خود را
به نافله تبدیل کرده و پس از اتمام آن، به جماعت اقتدا کند.
جهل به لزوم تبعیّت
1238. مأموم اگر جاهل به لزوم تبعیت از امام جماعت در اعمال نماز ـ مثل رکوع و سجود ـ باشد، آیا حکم عدم تبعیّت عمدى را دارد؟
ج. جاهل مقصّر در حکم عامد است.
رکوع سهوى قبل از امام
1239. اگر امام مشغول قرائت
حمد و سوره باشد و مأموم سهوا به رکوع و پس از آن به سجده برود و بعد
متوجّه شود که امام در حال رکوع است، حکم نمازش چیست؟
ج. اگر در عرف متشرّعه به واسطه ى فراوانى مخالفت با امام جماعت اقتدا باقى نباشد، محلّ احتیاط است و در غیر این صورت برمى گردد و با امام رکوع مى کند.
شخصى که عمدا از امام تبعیّت نمى کرده
1240. آیا شخصى که عمدا از امام تبعیت نکرده است، باید نمازهایش را اعاده یا قضا کند؟
ج. موارد آن مختلف است. (به مسایل 1188 تا 1190 رساله رجوع شود.)
گفتن تکبیرة الاحرام هم زمان با امام
1241. اگر کسى اشتباها هم زمان با امام تکبیرة الاحرام بگوید، چه وظیفه اى دارد؟
ج. اشکال ندارد.
زمان گفتن تکبیرة الاحرام
1242. آیا بعد از تکبیرة
الاحرام امام، در هر کجاى صفوف باشیم، مى توانیم تکبیر بگوییم یا این که
باید منتظر باشیم کسانى که جلوتر از ما هستند، تکبیر بگویند؟
ج. بنابر احتیاط صف هاى بعدى پس از تکبیرة الاحرام صف هاى جلویى، تکبیرة الاحرام بگویند.
هماهنگ بودن صداى مأمومین با امام جماعت
1243. اگر مأمومین ذکرهاى
قنوت یا رکوع و سجده را هماهنگ با امام جماعت بخوانند، به صورتى که صداى
جمع خوانى از جماعت شنیده شود، آیا این کار اشکال دارد؟
ج. مکروه است مأموم ذکرهاى نماز را به گونه اى بگوید که امام بشنود.
موارد سقوط قرائت از مأموم
1244. در چه صورت قرائت مأموم ساقط است و در چه صورت مى تواند قرائت کند؟
ج. اگر مأموم در رکعت اوّل و
دوم نماز صبح و مغرب و عشا صداى حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را
تشخیص ندهد، باید بنابر احتیاط حمد و سوره را نخواند و اگر صداى امام را
نشنود مستحب است حمد و سوره را بخواند ولى باید آهسته بخواند و چنان چه
سهوا بلند بخواند اشکال ندارد. و چنان چه مأموم بعضى از کلمات حمد و سوره
امام را بشنود باید بنابر احتیاط همان قدر از حمد و سوره را نخواند. و حمد و
سوره خواندن مأموم در رکعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر کراهت دارد و مستحب
است به جاى آن ذکر بگوید.
جلو افتادن سهوى از امام در رکوع
1245. اگر مأموم بعد از رفتن به رکوع متوجّه شود که امام در حال قیام است، وظیفه اش چیست؟
ج. چنان چه طورى باشد که
اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى رسد، باید سر بردارد و با امام
به رکوع رود و نمازش صحیح است؛ اما اگر طورى باشد که اگر برگردد به چیزى از
قرائت امام نمى رسد، باید سر بردارد و با امام نماز را تمام کند و نمازش
صحیح است و اگر سر برندارد تا امام برسد، باز هم نمازش صحیح است.
رفتن به رکوع قبل از امام و عدم مراجعت به دلیل جهل به مسأله
1246. شخصى در نماز جماعت
به جاى قنوت به رکوع مى رود و از روى عمد یا جهل به مسأله به عنوان متابعت
به قنوت بر نمى گردد. اگر در همان حال منتظر بماند تا امام به رکوع برسد و
سپس تا آخر نماز را با امام ادامه دهد؛ نماز او به جماعت صحیح است یا خیر؟
ج. نمازش صحیح است.
زیاد کردن رکن به علت تبعیّت و پى بردن به باطل بودن نماز امام
1247. در نماز جماعت، مأموم
به علت تبعیّت، رکنى ـ مثلاً رکوع ـ را زیاد کرده است پس از نماز متوجّه
مى شود که نماز امام باطل بوده است، آیا نماز مأموم صحیح است یا باید اعاده
کند؟
ج. نمازش صحیح است.
شک در رسیدن به رکوع امام، پس از رکوع
1248. اگر کسى پس از سر برداشتن از رکوع شک کند که به رکوع امام جماعت رسیده است یا نه، وظیفه اش چیست؟
ج. شکّ او اعتبار ندارد.
نرسیدن به رکوع امام در اثر طولانى بودن قنوت
1249.اگر شخصى در رکعت دوم نماز جماعت، قنوتش را آن قدر طولانى کند که به رکوع امام نرسد، آیا رسیدن به سجده، کفایت مى کند یا خیر؟
ج. اگر مأموم، زیاد از امام
عقب بماند، نمازش بنابر اقوى صحیح است، ولى معصیت کرده است و اگر این
مخالفت در نماز زیاد واقع شود، مخصوصا اگر در چند رکن انجام بگیرد ممکن است
از نماز جماعت خارج شود، ولى اصل نماز صحیح است.
اگر مأموم زودتر از امام سر از رکوع یا سجده بردارد
1250. اگر مأموم سهوا زودتر از امام سر از رکوع یا سجود بردارد در حالت هاى زیر چه وظایفى دارد؟
1) به رکوع یا سجده بر مى گردد و این در حالى است که امام سر برداشته است، یعنى به امام نمى رسد.
ج. در رکوع بنابر اظهر
نمازش باطل است و این اتفاق اگر در یک سجده واقع شود، نمازش صحیح است، ولى
اگر در دو سجده اتفاق بیفتد، نمازش باطل است.
2) مى داند که اگر برگردد به امام نخواهد رسید
ج. نباید به رکوع یا سجده برگردد.
نرسیدن به رکوع امام به خاطر خواندن حمد در رکعت سوم
1251. اگر کسى در رکعت سوم
امام، اقتدا کند، و مشغول خواندن حمد شود و در این حال، امام به رکوع برود و
فرد مأموم به علت خواندن حمد، نتواند خود را به رکوع امام برساند، چه
وظیفه اى دارد؟ (منظور این که در حال خواندن حمد، امام سر از رکوع بردارد)
ج. احتیاط در این است که قصد فرادا کند و حمد را تمام کرده و بقیه نماز را هم خودش بخواند.
مقدار انتظار در حالت تجافى
1252. اگر رکعت آخر امام
باشد، و ما هنوز رکعت هاى دیگرى داشته باشیم، آیا باید تا آخر تشهد یا سلام
در حالت تجافى منتظر بمانیم یا این که بلافاصله پس از دو سجده مى توانیم
بلند شویم و ادامه نمازمان را بخوانیم؟
ج. اگر قصد فرادا کنید مى
توانید بلند شده و نمازتان را ادامه دهید و در غیر این صورت احوط آن است که
در وقت تشهّد و تسلیم امام به صورت تجافى بنشینید.
بلند یا آهسته خواندن حمد و سوره توسط مأموم در رکعت سوم نماز مغرب و عشا
1253. مأمومى که در رکعت سوم نماز مغرب و عشا به امام اقتدا مى کند و تکلیفش خواندن حمد و سوره است، آیا باید بلند بخواند یا آهسته؟
ج. باید آهسته بخواند.
تکلیف مأموم در خواندن حمد و سوره در حالى که نمى داند رکعت چندم است
1254. اگر مأموم در رکوع یکى از رکعت ها
اقتدا کند و همراه امام جماعت بعد از دو سجده بلند شود و نداند که اکنون
رکعت دوم یا چهارم امام است، تکلیف او از حیث خواندن حمد و سوره چیست؟
ج. باید حمد و سوره را به قصد قربت بخواند و اگر بعدا بفهمد که امام در رکعت اوّل یا دوم بوده، نمازش صحیح است.
پى بردن به نخواندن تسبیحات اربعه در رکوع رکعت سوم
1255. مأمومى در رکوع رکعت سوم به یاد مى آورد که در حال قیام هیچ ذکر و تسبیحات اربعه اى را نگفته است. وظیفه ى این شخص چیست؟ آیا با همین وضع مى تواند به نمازش ادامه دهد؟
ج. ادامه دهد و بعد از نماز احتیاطا سجده ى سهو به جا آورد.
گفتن سلام پیش از امام جماعت
1256. آیا نمازگزار عمدا مى تواند قبل از امام جماعت، سلام نماز را بگوید؟
ج. بنابر اقوى نمازش صحیح است؛ ولى احتیاط در این است که اگر عذرى ندارد و مى خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند. (مسأله ى 1186 رساله)
انجام دادن اعمال نماز زودتر از امام
1257. آیا مأموم مى تواند زودتر از امام سر از سجده بردارد یا سلام دهد؟
ج. اگر مأموم عمدا پیش از امام عمدا هم سلام دهد، بنابر اقوى نمازش صحیح است؛ ولى احتیاط در این است که اگر عذرى ندارد و مى خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند و مأموم باید غیر از آن چه در نماز خوانده مى شود مانند رکوع و سجود را با امام یا کمى بعد از امام به جا آورد و نباید پیش از امام انجام دهد.
نیت فرادا در جماعت
نیّت فرادا در اثناى نماز
1258. آیا در بین نماز جماعت مى توان نیّت فرادا نمود؟ این کار چگونه انجام مى گیرد و در کجاى نماز مى توان این عمل را انجام داد؟
ج. انسان در بین نماز جماعتى که خواندن آن به جماعت واجب نیست، بنابر اظهر مى تواند
نیّت فرادا کند، اگرچه از اوّل قصد فرادا داشته باشد، وفرادا در هر جاى
نماز جماعت که باشد اشکال ندارد ولى ممکن است از جهت اخلال به نظم جماعت و
اشتباه انداختن مأمومین ممنوع باشد. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله ى 1143 رساله رجوع شود.)
نیّت فرادا براى درک فضیلت نماز
1259. شخصى در تشهّد آخر
نماز امام جماعت تکبیرة الاحرام مى گوید و براى درک فضیلت مى نشیند، لکن
نیّت فرادا نموده نه جماعت ـ یعنى بر خلاف وظیفه عمل نموده است ـ ، آیا
نماز او درست است یا اعاده دارد؟
ج. چون نیّت اقتدا داشته و منظور او فرادا بودن تمام رکعات نماز خودش بوده، نماز او درست است.
اهانت آمیزبودن نماز فرادا
1260. در مسجدى اقامه ى
نماز جماعت مى شود؛ شخصى براى اهانت به امام جماعت و یا این که شاید چنین
قصدى نداشته باشد، فرادا نماز مى خواند؛ امّا افراد حاضر در مسجد چنین
برداشتى مى کنند، نماز چنین شخصى چه حکمى دارد؟
ج. اگر اهانت باشد، بدون عذر شرعى حرام است؛ گرچه در هر صورت نماز اگر با قصد قربت باشد، صحیح است.
قصد فرادا و خواندن حمد و سوره از اوّل
1261. مأمومى که در بین حمد
و یا سوره قصد فرادا کرده و نمى داند امام تا کجاى حمد یا سوره را خوانده،
اگر برگردد و از اوّل حمد بخواند جایز است؟
ج. مانع ندارد و قصد احتیاط داشته باشد.
نیّت فرادا داشتن ولى انجام دادن حرکات و سکنات با جماعت
1262. اگر در صف نماز جماعت شخصى قصد فرادا داشته باشد ولى در قیام و رکوع و قعود با جماعت هم آهنگ باشد، اشکال دارد یا نه؟
ج. اشکال ندارد ولى احکام شرعى جماعت را نباید اجرا کند؛ مثل تکرار تبعى در تقدّم سهوى و یا رجوع در شک.
جایى که مأموم باید نیّت فرادا بکند ولى این کار را نمى کند
1263. اگر در جایى از نماز مأموم بفهمد که نماز امام باطل است، اگر نیّت فرادا نکند، نماز خودش هم باطل مى شود یا نه؟
ج. اگر به قصد وظیفه بقیه نماز را خودش بخواند صحیح است، به خلاف این که به جاى نیّت نکردن فرادا نیّت کند عدم فرادا بودن را.
مأمومى که بین حمد و سوره قصد فرادا مى کند
1264. اگر مأمومى بین حمد و
سوره قصد فرادا کند، آیا حمد و سوره اش را باید از اوّل بخواند یا از آن
جایى که نیّت فرادا مى کند، یا لازم نیست بخواند؟
ج. از همان جا که قصد فرادا کرده است بخواند، (مسأله ى 1144 رساله).
مأمومى که قصد فرادا مى کند و نمى داند امام در کجاى قرائت حمد و سوره است
1265. اگر مأمومى در بین حمد و سوره قصد فرادا بکند و نداند که امام در کجاى قرائت حمد و سوره است، چه تکلیفى دارد؟
ج. اگر قدر متیقّن ندارد، از اوّل حمد به قصد احتیاط بخواند.
آخرین جایى از نماز جماعت که عدول به فرادا امکان پذیر است
1266. تا کجاى نماز جماعت مى توان به فرادا عدول کرد که پس از آن دیگر عدول امکان پذیر نیست؟
ج. حدّ و مرزى ندارد، (مسأله ى 1143 رساله).
جایى که فرادا خواندن باعث توهین به جماعت مى شود
1267. بنده امام جماعتى را عادل نمى دانم بنابراین به او اقتدا نمى کنم. از طرفى اگر بخواهم فرادا بخوانم، گمان اهانت و بى احترامى مى رود. از سوى دیگر مى خواهم نمازم را اوّل وقت و در مسجد بخوانم، خواهشمندم بفرمایید تکلیف بنده چیست و چگونه باید عمل کنم؟
ج. اگر بى احترامى به گونه
اى است که به حدّ حرمت نمى رسد، امر شما با فرض انحصار مسجد، مردّد بین
راجح و مرجوح است که مختار هستید و به اختلاف شرایط و خصوصیات انتخاب مى
کنید.
احکام و مسایل ویژه امام جماعت
نیّت جماعت براى امام
1268. آیا نیّت جماعت براى امام لازم است یا خیر؟
ج. در تحقق جماعت فقط کافى
است که مأموم نیّت اقتدا داشته باشد وامامت براى امام معتبر نیست و بدون
نیّت او، جماعت از طرفین منعقد مى شود و احکام آن از قبیل متابعت و شک جارى
است، اما در استحقاق ثواب جماعت براى امام، بدون نیّت تامّل است و نیز در
این صورت احوط براى امام این است که احکام جماعت را بر این نماز جارى نکند.
رعایت حال ضعیف ترین مأمومین
1269. منظور از این که امام جماعت، رعایت حال اضعف مأمومین را بکند، چیست؟
ج. یعنى او را به عسر نیندازد.
1270. اگر رعایت حال ضعیف ترین افراد خواندن نماز به صورت آهسته و با تأنى باشد، بر امام جماعت لازم است نماز را آهسته بخواند؟
ج. خیر، لازم نیست، گر چه خوب است.
بالاتر بودن جایگاه امام
1271. اگر جایگاه امام بالاتر از حدّ تعیین شده باشد، آیا نماز امام و مأمومین باطل مى شود یا فقط نماز مأمومین باطل مى گردد؟
ج. جماعت باطل است؛ ولى
نماز امام به صورت فرادا صحیح است و هم چنین مأمومین اگر مراعات وظیفه ى
منفرد را بنمایند، نمازشان به صورت فرادا صحیح مى باشد.
استفاده ى امام از بلندگو
1272. اگر امام جماعت براى رساندن صداى خود به مأمومین از بلندگو استفاده کند، نماز اشکال پیدا مى کند؟
ج. خیر.
تعداد دفعات تکرار نماز یومیّه و نماز عید توسط امام
1273. امام جماعت تا چند نوبت مى تواند نماز یومیّه و نماز عید را به جماعت بخواند؟
ج. فرقى بین جماعت دوم و سوّم و هکذا نیست و اظهر استحباب است با انعقاد جماعت با مأمومین دیگرى غیر از نماز جماعت قبلى.
اقامه یک نماز توسط امام جماعت در دو محل
1274. آیا امام جماعت مى تواند یک نماز را در دو محل به جماعت به جاى آورد؟
ج. بله، مى تواند.
اقتدا در یک نماز به یک امام در دو محل
1275. آیا شخصى که ملازم امام جماعتى است که در دو محل نماز مى خواند، مى تواند در هر دو محل به این امام، اقتدا کند؟
ج. بله، مى تواند.
بلندى مکان امام نسبت به مأموم
1276. محل امام نسبت به مأموم تا چه ارتفاعى جایز است که بلند باشد؟
ج. اگر مکان امام مقدار
خیلى کم، مثلاً کمتر از یک وجب بلندتر باشد، اشکال ندارد و نیز اگر زمین
سراشیب باشد و امام در طرفى که بلندتر است بایستد، در صورتى که سراشیبى آن
زیاد نباشد و طورى باشد که به آن زمین مسطّح بگویند، مانعى ندارد.
امام جماعتى که بدل از غسل و وضو، تیمم کرده باشد
1277. اگر امام جماعت، به دلیل عذر شرعى، بدل از غسل یا وضو، تیمّم کرده باشد، اقتداى به او صحیح است؟
ج. بله، صحیح است.
اشکال در تکبیرة الاحرام امام
1278. اگر امام جماعت بعد
از گفتن تکبیرة الاحرام متوجه شود که تکبیر را درست نگفته، آیا باید به
مأمومین اطلاع دهد که تکبیر نگویند؟ در این صورت آن کسانى که تکبیر گفته
اند چه کار کنند؟
ج. بلى، اطلاع مى دهد و آن ها که تکبیر گفته اند فرادا مى شوند که مى توانند براى ملحق شدن به جماعت به نافله عدول کنند.
امام جماعتى که سهوا بعد از تکبیرة الاحرام به رکوع مى رود
1279. اگر امام جماعت سهوا
بعد از تکبیرة الاحرام به رکوع رود، وظیفه ى مأموم چیست؟ اگر امام در رکوع
به مسأله پى ببرد، او چه تکلیفى دارد؟ آیا با انجام دادن تکلیفش، نماز
جماعت به قوّت خود باقى است؟
ج. مأموم اگر فهمید باید حمد را بخواند و جماعت صحیح است و امام بعد از نماز سجده ى سهو به جا مى آورد؛ احتیاطا.
فراموش کردن مقدارى از سوره توسط امام
1280. اگر امام جماعت مقدارى از سوره را فراموش کند و به رکوع برود، وظیفه ى مأمومینى که متوجه مى شوند، چیست؟
ج. مأمومین نسبت به او وظیفه اى ندارند و همان مقدار باقى مانده از سوره را خود تدارک مى کنند.
خواندن سوره ى خاصى در نماز جماعت با نظر مأمومین
1281. آیا امام جماعت مى تواند به خاطر نظر مأمومین سوره ى خاصى را بخواند؟
ج. مانعى ندارد.
امام جماعتى که رکوع را فراموش کرده
1282. اگر در نماز جماعتى امام بدون رکوع از قیام به سجده برود، وظیفه ى امام و مأمومین چیست؟
ج. مأمومین باید رکوع را به
جا آورند و نماز را فرادا بخوانند و امام اگر در سجده ى دوم فهمید، نمازش
باطل است و اگر در سجده ى اوّل فهمید، باید احتیاطا نماز را با رکوع به جا
آورد و باز نمازش را اعاده کند.
فراموشى یک سجده توسط امام و ادامه دادن نماز توسط مأمومین به همراه امام
1283. اگر در نماز جماعت،
امام یک سجده را فراموش کند، در حالى که مأمومین با خبر بوده اند ولى به
خاطر جهل به مسأله، همراه با امام، نماز خود را ادامه داده اند، تکلیف نماز
امام و نماز مأمومین چیست؟
ج. نماز مأمومین باطل است؛ ولى امام بعد از نماز، قضاى سجده را با سجده ى سهو به جا مى آورد.
سه رکعتى خواندن نماز چهار رکعتى توسط امام به طور سهوى و تبعیّت مأمومین
1284. اگر امام جماعت، در
نماز چهار رکعتى اشتباه کند و در رکعت سوم تشهد و سلام دهد و مأمومین نیز
از او تبعیت کنند؛ وظیفه ى امام و مأمومین چیست؟
ج. اگر مأمومین فهمیده
بودند که رکعت سوم است و تشهد و سلام داده اند، نمازشان باطل است، در غیر
این صورت امام و مأموم پس از نماز و پیش از آن که عملى که باطل کننده ى
نماز است انجام دهند باید فورا مقدارى که فراموش کرده اند را به جا آورند.
انجام سه سجده توسط امام
1285. اگر امام جماعت پشت سر هم سه سجده انجام دهد، آیا نماز او اشکال پیدا مى کند؟ وظیفه ى مأمومین در این حال چیست؟
ج. مأمومین نباید آن سجده ى سوم را به جا آورند و امام بعد از نماز احتیاطا سجده ى سهو را به جا مى آورد.
باطل شدن نماز امام جماعت در حین نماز
1286. اگر در بین نماز، امام جماعت بفهمد که نمازش باطل است، چه وظیفه ا ى دارد؟ اگر به مردم اطلاع ندهد و نمازش را صورتا ادامه دهد، آیا نماز مردم صحیح است؟
ج. امام کار حرام کرده و باید نماز را ادامه نمى داده؛ ولى مأمومین که نمى دانستند، نمازشان صحیح است.
وقوع حدث از امام جماعت در بین نماز
1287. اگر از امام جماعت در بین نماز، حدثى سر بزند، چه حکمى دارد؟
ج. باید دست از نماز بردارد و ادامه ندهد.
اگر امام جماعت قادر به ادامه نماز نباشد
1288. اگر در حین نماز، براى امام جماعت حالتى پیش بیاید که قادر به ادامه ى نماز نباشد، تکلیف مأمومین چیست؟
ج. امام یا مأمومین مى توانند دیگرى را امام قرار دهند، خواه آن فرد از اعضاى جماعت باشد و یا کسى باشد که ابتداءا مى خواهد نماز بخواند. (مسأله ى 1203 رساله).
امام جماعتى که نمازش شکسته بوده، ولى سهوا کامل خوانده
1289. نماز امام جماعت شکسته بوده؛ ولى به علت فراموشى، نماز را کامل خوانده است، بعد از سلام نماز متوجه مسأله مى شود، حال تکلیف مأمومینى که نمازشان کامل بوده و نیز تکلیف خود امام چیست؟
ج. نماز مأمومین صحیح بوده و
امام اگر در وقت نماز یادش بیاید، باید شکسته به جا آورد ولى اگر بعد از
وقت یادش بیاید، قضاى آن نماز بر او واجب نیست.
امام جماعتى که نمازش شکسته بوده و تعمّدا کامل مى خواند
1290. اگر امام جماعت براى
خواندن رکعت سوم از حالت تشهّد بلند شد و در قیام متوجه شد که نمازش شکسته
بوده، ولى به خواندن نماز ادامه داد تا این که چهار رکعت را کامل خواند،
حکم نماز او و نماز مأمومین چیست؟ اگر عده اى از مأمومین مى دانستند که نماز امام شکسته بود و عده اى نمى دانستند، تکلیفشان فرق مى کند؟
ج. امام و مأمومین که مى دانستند و قصد انفراد نکردند نمازشان باطل است، ولى آن هایى که نمى دانستند، نمازشان صحیح است.
تعدّد امامت یک نفر
1291. در برخى از مناطق به
علت کمبود روحانى و تقاضاهاى مکرر جهت امامت، جماعت یک امام جماعت جهت
خواندن یک وعده نماز به چند محل متفاوت دعوت مى شود، اصل خواندن چنین نماز و
نیّت نمازهاى دوم و بعد چگونه باید باشد؟
ج. خواندن این نمازها اشکال ندارد و امام جماعت، نیّت جماعت مجدّد مى کند.
مسایل متفرقه نماز جماعت
تشکیل نماز جماعت با دو نفر
1292. آیا مى توان با دو نفر (مثلاً زن و شوهر یا خواهر و برادر) نماز جماعت اقامه کرد؟
ج. بله، مى توان.
حرکت دست و پا هنگام قرائت امام جماعت
1293. در هنگام قرائت، آیا حرکت دست و پا مانعى دارد؟
ج. اگر به مقدار کمى باشد، مانعى ندارد.
موارد بطلان نماز جماعت و بطلان اصل نماز
1294. لطفا مواردى که موجب
بطلان اصل نماز مى شود و نیز مواردى که فقط موجب بطلان نماز جماعت مى گردد
اما نماز به صورت فرادا صحیح است را توضیح دهید؟
ج. در موردى که نماز جماعت باطل است، اگر مأموم به وظیفه ى نماز فرادا عمل کند، نمازش به صورت فرادا صحیح است.
شرکت بانوان در نمازهاى جماعت یومیّه
1295. آیا شرکت بانوان در نمازهاى جماعت یومیّه و نماز جمعه کراهت دارد؟
ج. در مورد زنان اساسا آن چه به ستر نزدیک تر باشد، افضل است و غیر آن ثوابش کمتر است.
تکلیف زنى که نمى تواند حمد و سوره را صحیح بخواند و...
1296. با توجه به این که
حضور در نماز جماعت براى کسى که نمى تواند حمد و سوره را صحیح بخواند، واجب
است؛ تکلیف زن در این خصوص، با در نظر گرفتن این که شوهر، اجازه ى حضور در
جماعت را ندهد چیست؟ اگر بدون اجازه ى شوهر در نماز جماعت شرکت کند، تکلیف
نمازى که خوانده شده چیست؟
ج. کسى که قرائت نمازش غلط
است واجب است صحیح آن را یاد بگیرد و اگر به هیچ وجه نمى تواند صحیح آن را
یاد بگیرد، باید هر طور که مى تواند بخواند و به جماعت خواندن نماز، واجب
نیست؛ بلکه مستحب است.
ذکر در حال قرائت امام
1297. در صورتى که قرائت امام را بشنویم، آیا واجب است گوش کنیم و یا مى شود در همین حال نیز ذکر گفت؟
ج. در صورت شنیدن قرائت در نمازهاى جهریّه، هم گوش دادن مستحبّ است و هم دعا و تسبیح آهسته که هر کدام فضیلت دارد.
«کذلک اللّه ربّى» بعد از سوره ى توحید امام جماعت
1298. آیا مأموم مى تواند پس از این که امام از قرائت سوره ى توحید فارغ مى شود «کذلک اللّه ربّى» بگوید؟
ج. به قصد ذکر مطلق مانعى ندارد.
استحباب گفتن «الحمد للّه رب العالمین» پس از حمد امام در نماز ظهر و عصر
1299. آیا در نماز ظهرى که امام حمد را آهسته مى خواند،
گفتن «الحمد للّه ربّ العالمین» پس از تمام شدن حمد، توسط مأموم مستحب
است؟ با توجه به این که مأموم زمانى متوجه پایان یافتن حمد مى شود که امام مشغول خواندن سوره شده است؟
ج. اگر همان وقت «الحمد للّه رب العالمین» را بگوید، اشکال ندارد، نه پس از شروع در سوره، مگر به قصد ذکر مطلق.
گفتن «الحمد للّه ربّ العالمین» بعد از حمد توسّط مأموم
1300. آیا امام جماعت مى
تواند بعد از تمام شدن قرائت حمد، جمله ى «الحمد للّه رب العالمین» را
بگوید یا تنها مأموم مى تواند؟ و اگر امام جماعتى یقین به جواز داشته باشد،
نماز او و مأمومین چگونه است؟
ج. اگر به قصد مطلق ذکر بگوید، اشکال ندارد.
زیادى رکوع سهوى در رکعت دوم توسط امام
1301. امام جماعت در رکعت دوم به صورت سهوى رکوع را زیاد کرده است. حکم نماز وى و نیز وظیفه مأمومین چیست؟
ج. نماز امام باطل شده است و
مأمومین اگر یکى از خودشان را به جاى امام جماعت قرار دهند، نماز جماعت آن
ها صحیح است و اگر چنین نکردند، نمازشان به نحو فرادا مى شود و صحیح است.
خواندن نماز و بیان احکام شرعى در وقت ادارى شرکت ها و ادارات
1302. خواندن نماز جماعت و
گوش فرا دادن به سخنرانى بیان احکام شرعى که توسط مبلّغین انجام مى گیرد در
ساعت ادارى شرکت ها و ادارات، چه حکمى دارد؟ حکم خواندن نماز فرادا در وقت
ادارى چیست؟ اگر کسى بدون اجازه کار فرما نماز بخواند؛ آیا نماز او اشکال
شرعى دارد؟
ج. با اجازه ى کارفرما این امور را انجام دهد.
گفتن «اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم» در نماز جماعت
1303. آیا گفتن «اعوذ
باللّه من الشیطان الرّجیم» از آداب نماز است یا از آداب قرائت قرآن؟ آیا
گفتن آن در نماز جماعت از عهده ى مأموم ساقط است یا نه؟
ج. از آداب قرائت قرآن است، هر چند در نماز هم باشد و در جماعت از عهده ى مأموم ساقط است.
رفتن به نماز جماعت در مسجد، بدون رضایت پدر و مادر
1304. آیا مى توانم بدون
رضایت پدر و مادر، جهت نماز جماعت به مسجد بروم؟ آن ها مى گویند نباید به
تنهایى به مسجد بروى و خودشان هم حاضر نمى شوند که براى نماز با من به مسجد
بیایند. لطفا بفرمایید وظیفه ى من چیست؟
ج. اگر از رفتن شما به جماعت اذیت شوند، نباید بروید.
برپایى نماز جماعت بدون اجازه ى متولّى شرعى یک مسجد
1305. مسجدى، متولّى شرعى
دارد که تمام اختیارات مسجد حتى تعیین امام جماعت، به عهده او است اگر کسى
بدون اجازه ى متولى، نماز جماعت بخواند، حکم نماز امام و مأموم چگونه است؟
ج. آن جماعت صحیح است.
نماز خواندن در حسینیه با وجود مساجد گوناگون
1306. با وجود چندین مسجد، نماز خواندن در حسینیه چه حکمى دارد؟
ج. اشکال ندارد.
مرور قلبى معنا و ترجمه آیات در نماز جماعت
1307. آیا گذراندن معناى آیات از دل در نماز جماعت اشکال دارد؟
ج. خیر.
شرکت مکبّرین در ثواب نماز جماعت
1308. آیا ثواب نماز جماعت به مکبّرین (کسانى که به وسیله ى تکبیر مأمومین را آگاه مى سازند) داده مى شود؟
ج. ثواب جماعت را نمى برند، اگرچه خالى از ثواب هم نیست.
بلند گفتن تکبیرها توسط یکى از مأمومین، جهت آگاه کردن دیگران
1309. اگر در نماز جماعت
مکبّر نباشد، آیا یکى از مأمومین مى تواند به قصد ذکر تکبیرهایش را بلندتر
بگوید تا سایر مأمومین دچار اشتباه نشوند؟
ج. اشکال دارد.
اقامه ى نماز در مکانى که ا فراد بیشترى براى نماز حاضر مى شوند
1310. اگر به یک روحانى که
در جایى اقامه جماعت مى کند، گفته شود که با تغییر محل نماز، افراد بیشترى
در نماز جماعت شرکت مى کنند و او بداند که در جاى اوّل، نماز جماعت با رفتن
او تعطیل مى شود، چه وظیفه اى دارد؟
ج. اگر در جاى دوم هم جماعت بدون او اقامه مى شود، در جاى اوّل نماز بخواند.
اقامه نمازجماعت در حالى که نمازجماعت پرشکوه ترى در همان نزدیکى است
1311. در مکانى نماز جماعت
با حضور افراد زیادى برگزار مى شود و صداى اذان و اقامه آن به گوش مى رسد،
آیا در این صورت اقامه ى نماز جماعت دیگر با افراد کمتر در نزدیکى آن مکان
جایز است یا خیر؟
ج. بله، جایز است.
میزان تعطیلى ادارات براى برگزارى نماز جماعت ظهر
1312. از نظر شرعى، ادارات
به هنگام نماز ظهر براى برگزارى نماز جماعت، چه مقدارى مى توانند کار خود
را تعطیل و ارباب رجوع را منتظر بگذارند؟
ج. به مقدار خواندن نماز ظهر و عصر، با اجازه ى مسؤول اداره اشکال ندارد.
انجام اعمال مستحبى که باعث گرفته شدن وقت ادارى مى شود
1313. اگر در اداره جات،
انجام بعضى کارهاى مستحبى مانند دعا یا سخنرانى در بین دو نماز، موجب
طولانى شدن نماز جماعت و گرفته شدن وقت ادارى شود، این کارها جایز است؟
ج. خالى از اشکال نیست.
توهّم ریا از حرف دیگران
1314. براى مدّت ها هر شب
توفیق حضور در نماز جماعت را داشتم؛ اما یک شب نتوانستم خودم را به نماز
برسانم. به همین جهت فکر مى کردم که دیگران درباره ى من مى گویند: «چرا
امشب به نماز نیامد؟» آیا این تفکّرات، نشانه آن است که عبادت هایم از روى
ریاکارى بوده است؟
ج. اشکال ندارد؛ ولى به صورت اختیارى این فکرها را نکنید.
برپا شدن نماز جماعت دوم، پس از اتمام نماز امام اصلى
1315. اگر بعد از پایان گرفتن نماز جماعت امام اصلى، نماز جماعت دومى برپا شود؛ صحیح است یا خیر؟
ج. بله، صحیح است.
فرادا خواندن نماز در جایى که نماز جماعت برپا است
1316. در مسجدى که نماز
جماعت برپا شده، اگر تعدادى از افراد در آخر مسجد و پشت صف ها به طور فرادا
نماز بخوانند، نماز این اشخاص صحیح است یا خیر؟ اگر رویّه این مسجد چنین
باشد که در قسمت جلوى مسجد نماز جماعت و در آخر مسجد نماز فرادا خوانده شود
چه طور؟
ج. اشکال ندارد، نماز همه صحیح است.
گفتن شعارهاى انقلابى بعد از نماز جماعت
1317. آیا گفتن شعارهاى انقلابى بعد از نمازهاى جماعت، عبادت محسوب مى شود؟
ج. خیر.
بلند شدن بى اختیارى سر از روى مهر در سجده
1318. اگر در نماز جماعت
بدون اختیار پیشانى از مهر بلند شود و دوباره سر را به مهر بگذاریم، آیا دو
سجده محسوب مى شود یا باید به همراه بقیه سجده دیگرى نماییم؟
ج. چون در جماعت است، یک سجده محسوب مى شود.
منظور از کراهت داشتن یک عمل عبادى
1319. منظور از کراهت داشتن یک عمل عبادى چیست؟ آیا منظور این است که اگر انجام ندهیم بهتر است یا این که ثواب کمترى دارد؟
ج. یعنى آن عبادت ثواب کمترى خواهد داشت.
