درباره شکستن و محو کردن آلات و ابزار موسیقی چه روایاتی وجود دارد؟
پاسخ:
در
ارتباط با آلات موسیقی و مخالفت اهل بیت (علیهم السلام) با آن، روایات
فراوانی در منابع روایی آمده است که برخی از آنها ناظر به محو و از بین
بردن آن آلات می باشد. دو نمونه از این روایات در این جا ذکر می شود.
- عن رسول اللَّه (صلى الله علیه و آله): إنَّ اللَّهَ تبارک وتعالى بَعَثَنَی رَحمَةً للعالَمینَ، ولأِمحَقَ المَعازِفَ والمَزامیرَ وامورَ الجاهِلیّةِ.(1)
ترجمه: پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله) فرمودند: خداوند(تبارک و تعالى) مرا به عنوان رحمتى براى جهانیان برانگیخت و تا اینکه سازها و نى ها و کارهاى جاهلى را نابود (ممنوع) کنم.
- سَمِعَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) رَجُلًا یُطْرِبُ بِالطُّنْبُورِ فَمَنَعَهُ وَ کَسَرَ طُنْبُورَهُ ثُمَّ اسْتَتَابَهُ فَتَابَ ثُمَّ قَالَ أَتَعْرِفُ مَا یَقُولُ الطُّنْبُورُ حِینَ یُضْرَبُ قَالَ وَصِیُّ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَعْلَمُ فَقَالَ إِنَّهُ یَقُولُ سَتَنْدَمُ سَتَنْدَمُ أَیَا صَاحِبِی سَتَدْخُلُ جَهَنَّمَ أَیَا ضَارِبِی.(2)
ترجمه: حضرت علی (علیه
السلام) دید مردی نوازندگی می کند، او را موعظه نمود و از عملش نهی کرد و
دستور داد وسیله نوازندگی او را شکستند، آنگاه فرمود: از این عمل زشت توبه
کن. پس از توبه آن مرد، حضرت فرمود: آیا می دانی که موقع نواختن، ساز چه
معنائی را می رساند؟نه! وصی پیامبر(صلی الله علیه و آله) بهتر می داند.حضرت
علی (علیه السلام): هنگامی که ساز نواخته می شود، زبان حالش چنین است: به
زودی پشیمان می شوی، به زودی پشیمان می شوی، به زودی وارد جهنم می شوی ای
نوازنده من.
تحلیل مطلب:
هر چند هر دو روایت از لحاظ مضمون همسو و
مطابق با سایر روایات منع استعمال آلات موسیقی و نوازندگی است اما روایت
دوم از سند محکم و قابل اعتمادی برخوردار نیست اما سند روایت اول مشکلی
ندارد.
اما در ارتباط با حرمت یا عدم حرمت موسیقی خالی از غنا و غیر
لهوی، باید مقلدین محترم به نظر مرجع تقلید خود مراجعه کنند. هر چند نظر
مشهور فقها عدم حرمت این قسم از موسیقی است.
پی نوشت ها:
1.کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی (ط - الإسلامیة) ، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق، چاپ چهارم ، تهران، ج6 ؛ ص396.
2. نورى، حسین بن محمد تقى، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ، موسسه آل البیت (علیهم السلام)،1408ق، قم، ج13 ؛ ص220.
